Co to jest cesja? Czym jest cesja wierzytelności, cesja zwrotna i cesja kredytu?
Cesja jest pojęciem doskonale znanych przedsiębiorcom. Najczęściej występuje cesja wierzytelności, inne formy to cesja zwrotna oraz cesja kredytu.Cesja wierzytelności, cesja kredytu i inne warianty: wprowadzenie
Warto jednak wiedzieć, że poza wymienionym zastosowaniem w praktyce występują również takie formy, jak cesja umowy najmu czy też cesja kredytu. Co więcej, każdy z tych instrumentów posiada własny, specyficzny mechanizm działanie a także, rzecz jasna, określone ograniczenia prawne.
Czym więc jest cesja wierzytelności oraz na czym polegają inne warianty cesji? Przyjrzyjmy się tej kwestii nieco dokładniej.
Czytaj również: Przedawnienie pożyczki – po jakim czasie nie trzeba spłacać długu?
Czym jest cesja?
Podobnie jak wiele innych mechanizmów nowoczesnego prawa, również cesja ma swoje korzenie jeszcze w czasach Starożytnego Rzymu. Słowo cesja wywodzi się od łacińskiego Cessio, a jeszcze dokładniej od czasownika Cedere, który oznacza tyle, co “przenosić”, “ustąpić”, “odchodzić”.
Dzisiejszy mechanizm działania cesji to natomiast do pewnego stopnia powielenia prawa znanego w Antycznym Rzymie pod mianem In iure cessio. Instytucja prawna In iure cessio służyła zbywaniu prawa własności do rozmaitych przedmiotów. Kontrowersyjną ciekawostkę stanowi fakt, iż prawo In iure cessio znajdowało swoje zastosowanie również do umów sprzedaży niewolników.
Dlaczego jednak współczesna cesja tak wiele zawdzięcza prawu rzymskiemu? Otóż In iure cessio cechowało się pewną innowacyjną i niezwykle ważną właściwością a mianowicie: zupełnie pomijało osobę dłużnika. Cesja wierzytelności lub każdy inny wariant tego mechanizmu uwzględnia więc tylko dwa podmioty, którymi są:
- Cedent: do niego należy dana rzecz/zobowiązanie oraz on dokonuje zbycia
- Cesjonariusz: podmiot/osoba dokonująca nabycia prawa lub rzeczy należącej do Cedenta
Cesja wierzytelności jest na pewno najczęściej występującym a także być może najważniejszym wariantem tego mechanizmu prawnego. W pierwszej kolejności dokładnie omówimy więc właśnie tę formę, w jakiej występuje cesja.
Czytaj również: Przedawnienie pożyczki – po jakim czasie nie trzeba spłacać długu?
Czym jest i jak działa cesja wierzytelności?
Przede wszystkim warto rozwiać kilka mitów związanych z tematyką cesji wierzytelności. Pierwszy z nich głosi, że cesja wierzytelności stanowi dla przedsiębiorcy swego rodzaju rozwiązanie ostateczne ponieważ:
- Przedsiębiorca wyzbywa się 100% praw do należnych mu pieniędzy
- Podmiot nabywający wierzytelność nigdy nie płaci 100% wartości zobowiązania
- Przedsiębiorca zbywający wierzytelność przez cesję w ostatecznej konsekwencji jest stratny
A ile jest w tym wszystkim prawdy? Niemożliwy do zanegowania jest wyłącznie punkt numer dwa. Faktycznie jeżeli podmiot na masową skalę zarabia na takich rzeczach, jak cesja długu, to raczej nie ma szans, aby płacił on Cedentowi(właścicielowi wierzytelności) 100% lub nawet 90% wartości zobowiązania.
Trzeba jednak wiedzieć, że umowa cesji wierzytelności może przewidywać cesję jedynie pewnej części zobowiązania. Co więcej, jest to rozwiązanie wysoce efektywne oraz coraz częściej wybierane przez przedsiębiorców. Dlaczego tak się dzieje? Jeżeli umowa cesji przewiduje sprzedaż jedynie części długu dochodzi do następującej przykładowej sytuacji:
- Cedent zachowuje prawo do przykładowo 80 procent wierzytelności
- 20 procent długu nabywa wyspecjalizowany podmiot, który najczęściej natychmiast rozpoczyna intensywne działania mające na celu odzyskanie wierzytelności od dłużnika
W ten sposób często okazuje się, że częściowa cesja praw do wierzytelności to jeden z najbardziej efektywnych sposobów na to, aby…. jak najszybciej odzyskać swoje pieniądze.
Drugi z mitów, które często pojawiają się w odniesieniu do kwestii, jaką jest cesja długu to przekonanie, że Cedent ma obowiązek poinformować dłużnika o zbyciu praw do wierzytelności. W rzeczywistości taki obowiązek nie istnieje. Jeżeli więc pytamy, czy wymaga jest cesja wierzytelności zgoda dłużnika to odpowiedź brzmi: nie.
W momencie dokonania pełnej cesji wierzytelności Cedenta de facto przestają łączyć z dłużnikiem jakiekolwiek relacje. Wszystkie prawa oraz obowiązki od tego momentu stają się wyłącznym udziałem Cesjonariusza, czyli nabywcy praw do wierzytelności.
Tym niemniej, dla własnej wygody lepiej jest mimo wszystko poinformować dłużnika o dokonaniu cesji. Potencjalnie może to pomóc uniknąć pewnych kłopotliwych sytuacji.
Cesja kredytu- co warto o tym wiedzieć?
Znacznie rzadziej spotykanym wariantem cesji jest cesja kredytu. W tym wypadku również mamy do czynienia z przeniesieniem wierzytelności na inną osobę/podmiot, jednak mechanizm jest nieco bardziej złożony.
Przede wszystkim cesja należności będącej kredytem(najczęściej jest to kredyt hipoteczny) zawsze stanowi układ pomiędzy trzema stronami a mianowicie:
- Cedentem: w tym wypadku jest nim bank ale to nie od banku wychodzi inicjatywa cesji
- Cesjonariuszem: osoba, na którą przenoszony jest kredyt
- Wierzycielem: osoba, która do tej pory była zobowiązana do spłacania kredytu
Już z powyższego schematu widać, że cesja kredytu jest dosyć złożonym instrumentem. Na tym jednak sprawa się nie kończy. Bank może bowiem po prostu nie wyrazić zgody na cesję kredytu hipotecznego. Co więcej, w praktyce taka cesja często jest zwyczajnie trudna do przeprowadzenia.
Dlaczego tak się dzieje? Najczęściej cesja umowy kredytu na mieszkanie to jeden z efektów rozwodu lub też rozstania partnerów, którzy do tej pory spłacali kredyt wspólnie. Partnerzy mogą rzecz jasna między sobą ustalić konkretne szczegóły dotyczące dalszych losów zarówno samego mieszkania, jak też kredytu.
Problem pojawia się w momencie, kiedy decyzję ma wydać bank. Z perspektywy ryzyka kredytowego zamiana dwóch kredytobiorców na jednego(a właśnie tak najczęściej wygląda cesja kredytu hipotecznego) jest po prostu rozwiązaniem niekorzystnym.
Druga kwestia a zarazem druga przeszkoda to ocena zdolności kredytowej osoby, na którą ma zostać przeniesiony w całości kredyt hipoteczny. Również tutaj trudno może być o spełnienie wymagań stawianych przez bank.
Czym jest powiernicza cesja wierzytelności?
I wreszcie przyszedł czas na jeszcze mniej znany ale z pewnością wysoce pożyteczny wariant cesji. Chodzi rzecz jasna o możliwości, jakie daje tak zwana cesja powiernicza. Co ważne, można spotkać się także z nazwą cesja zwrotna. Oba te pojęcia mają jednak desygnat w postaci tego samego mechanizmu.
Czym więc jest cesja powiernicza? Fundamentalna różnica polega na stosunku prawnym na linii dłużnik-cedent-cesjonariusz. Cesja powiernicza nie przewiduje bowiem zbycia wierzytelności w sensie ścisłym. Dla zobrazowanie mechanizmu działania tej formy, w jakiej występuje cesja, kluczowe znaczenie ma termin “wejścia w prawa wierzyciela”.
Na czym to polega? Otóż na rynku działają specjalistyczne podmioty, które świadczą usługi właśnie w zakresie cesji powierniczych. Powiernicza umowa cesji wierzytelności przewiduje następujący schemat:
- Podmiot A wchodzi w prawa wierzyciela, którym jest podmiot B.
- Podmiot A rozpoczyna działania w stosunku podmiotu C, który jest dłużnikiem
- Podmiot A odzyskuje pieniądze stanowiące wierzytelność
- Podmiot A wychodzi z praw wierzyciela oddając podmiotowi B(właściwemu wierzycielowi) odzyskane pieniądze ale potrącając z nich prowizję za swoje działania
Jak więc widać, cesja zwrotna może być naprawdę interesującym mechanizmem. Ponadto jest także ciekawa alternatywa dla standardowej cesji należności. Zwykła cesja wierzytelności często oznacza bowiem żmudne szukanie podmiotu zainteresowanego nabyciem przynajmniej części długu. Tymczasem specjalistycznych firm, których polem działania jest cesja powiernicza mamy na rynku coraz więcej i przeważnie są one bardzo skuteczne.
Podsumowanie
Cesja wierzytelności często stanowi więc naprawdę efektywną propozycję dla przedsiębiorców. Z perspektywy dłużnika może to jednak oznaczać intensyfikację działań windykacyjnych. Wtedy z kolei pojawia się potrzeba dodatkowych pieniędzy. Warto w tym celu sprawdzić ofertę firmy Szybka Gotówka.
