Jod — wszystko, co musisz wiedzieć, a także, dlaczego jest o nim teraz tak głośno.

Jodek potasu przewija się w wiadomościach. Oto, o co w tym wszystkim chodzi. Jod to minerał, który jest potrzebny w diecie, aby zapewnić prawidłową pracę tarczycy. Jednakże, nawet jeśli suplementy są testowane, nie oznacza to, że są one bezpieczne dla wszystkich ludzi lub skuteczne w ogóle. Ważne jest, aby porozmawiać z lekarzem o wszelkich suplementach, które planujesz przyjmować i dowiedzieć się o wszelkich potencjalnych interakcjach z innymi suplementami lub lekami.

Czym jest jod?

Jod to niezbędny minerał, co oznacza, że Twój organizm potrzebuje go, aby móc prawidłowo funkcjonować. Nie jesteś w stanie produkować go samodzielnie i musisz go spożywać wraz z dietą lub przyjmować suplementy. Jod jest ważny dla funkcjonowania tarczycy. Tarczyca jest narządem w kształcie motyla w szyi, który produkuje hormony regulujące czynności organizmu, takie jak metabolizm (przekształcanie żywności w energię).

Jodek potasu (KI) to jeden z rodzajów jodu, który nie należy do radioaktywnych i możliwe jest, aby był stosowany do pomocy w blokowaniu wyłącznie jednego rodzaju materiału radioaktywnego, czyli radioaktywnego jodu (I-131), przed wchłonięciem przez tarczycę.

Jod na promieniowanie: czy jod pomaga?

Można by uczciwie porównać obecną passę jodku potasu - dostępnego bez recepty nośnika dużych dawek stosowanego w diecie jodu - do tej, która dotyczyła papieru toaletowego na początku pandemii koronawirusa. Choć oba te produkty mają raczej różne cele, motywacja kupujących jest taka sama: gromadzenie zapasów na wypadek sytuacji kryzysowej.

Od czasu ataku Rosji na ukraiński obiekt jądrowy wzrosły obawy o narażenie na promieniowanie. Jednak przyjmowanie jodu nie zawsze będzie pomocne. W rzeczywistości może być niebezpieczne. Jodek potasu jest w stanie zapewnić istotną ochronę wyłącznie jednego narządu przed promieniowaniem wyzwolonym przez jeden radionuklid. Jest w stanie zagwarantować ochronę tylko tarczycy przed wchłonięciem radiojodu. Nie ma on żadnej wartości w ochronie innych organów ciała lub w zapewnieniu ochrony przed promieniowaniem pochodzącym od innych radionuklidów. Jodek potasu, na przykład, nie ma wartości ochronnej przed "brudną bombą" lub rozproszeniem zużytego paliwa jądrowego.

Oto dlaczego. Ta prosta sól, jodek potasu (KI), zyskuje ostatnio wiele uwagi, pojawiając się w programach i magazynach informacyjnych, czy nawet na portalu eBay. Jednak niektóre z twierdzeń i doniesień zawierają mylące informacje na temat wpływu tej soli na organizm i jej roli w ochronie przed promieniowaniem. 

Do czego służy KI i jak może być przydatny?

Związek KI jest powszechnie dodawany do soli kuchennej, chlorku sodu (NaCl), w celu jej jodowania. Jod to pierwiastek, który jest wchłaniany przez tarczycę z krwi i jest konieczny dla jej właściwego działania. Tarczyca natomiast nie odróżnia jodu radioaktywnego od nieradioaktywnego.

KI został mylnie uznany za " magiczny środek" chroniący przed działaniem promieniowania. Prawidłowo zażyty KI pozwala jedynie na ochronę przed promieniowaniem wewnętrznym pochodzącym od radiojodu przyjętego do organizmu. NIE zabezpiecza przed zewnętrznym lub wewnętrznym promieniowaniem z radionuklidów innych niż radiojod.

Jod nad morzem — czy wystarczy oddychać morskim powietrzem, aby uzyskać normę jodu dla organizmu?

Jeśli chodzi o jod, to należy zrozumieć, że oddychanie morskim powietrzem nie wystarczy, aby uzupełnić braki tego ważnego pierwiastka śladowego w organizmie. Alergolog Maja Ruselevych powiedziała, że jod z morskiego powietrza nie jest w żaden sposób przyswajalny przez nasz organizm. 

Musimy uzyskać jod z żywności, dlatego wiele osób używa soli jodowanej. Jod znajduje się w źródłach żywności, a także jest dostępny jako suplement. Większość ludzi może zaspokoić swoje zapotrzebowanie na jod poprzez źródła żywności. Przeczytasz o nich poniżej.

Jod — naturalne źródła pokarmowe 

Jod znajduje się w glebie i oceanie, których ilość jest różna i wpływa na ilość minerału zawartego w żywności. Jod znajduje się głównie w pokarmach białkowych pochodzenia zwierzęcego i roślinach morskich, a w mniejszym stopniu w żywności wzbogaconej, takiej jak chleby, płatki zbożowe i mleko.

Wodorosty (takie jak kelp, nori, kombu, i wakame) są jednym z najlepszych źródeł żywności jodu. Inne dobre źródła obejmują ryby i inne owoce morza, a także jaja. Jod jest również obecny w ludzkim mleku matki i formule dla niemowląt.

Większość owoców i warzyw jest ubogim źródłem jodu, a na ich ilość wpływa zawartość jodu w glebie, stosowanie nawozów i praktyki nawadniania. Ta zmienność wpływa na zawartość jodu w mięsie i produktach zwierzęcych, ponieważ ma wpływ na zawartość jodu w żywności, którą zwierzęta spożywają. Ilości jodu w różnych gatunkach wodorostów również znacznie się różnią. Na przykład dostępne w handlu wodorosty morskie w całości lub w postaci płatów mają stężenie jodu od 16 mcg/g do 2,984 mcg/g. Z tych powodów wartości dla pokarmów wymienionych w tabeli poniżej są przybliżone, ale mogą być stosowane jako przewodnik do oszacowania spożycia jodu.

Żywność o dużej zawartości jodu

Jod w tabletkach — czy warto brać je przed promieniowaniem?

Nasz organizm sam nie wytwarza jodu. Jednak jest on nam potrzebny, więc spożywamy jod poprzez żywność lub suplementy. Można kupić jod w postaci tabletek lub płynu. Po spożyciu jod jest gromadzony lub przechowywany w tarczycy, gdzie jest wykorzystywany do produkcji hormonów. Pomagają one w różnych funkcjach organizmu, a nawet wspierają rozwój mózgu.

Tarczyca może się jednak nasycić jodem. A gdy tak się stanie, nie może już go przechowywać. Więc teoria jest taka, że jeśli weźmiesz wystarczająco dużo "dobrego" jodu, nie będzie już miejsca w tarczycy dla żadnego "złego" lub radioaktywnego jodu. Ten radioaktywny jod powinien wtedy po prostu przejść przez ciało i zostać wydalony przez nerki.

Nie należy jednak przyjmować jodu jako środka zapobiegawczego. Nie ma sensu przyjmować jodu na wszelki wypadek, aby uchronić się przed ekspozycją na promieniowanie po wycieku lub ataku na elektrownię atomową.

Tarczyca przechowuje jod tylko przez ograniczony czas, a przyjmowanie zbyt dużej ilości jodu - nawet tego dobrego - może być niebezpieczne. Wielu ludzi na świecie cierpi na nadczynność tarczycy. Eksperci zdrowotni odradzają przyjmowanie jakichkolwiek suplementów jodu, chyba że istnieje ku temu poważny powód medyczny. 

Jodek potasu — kiedy należy przyjmować jod w tabletkach?

Zażywaj jodek potasu tylko wtedy, gdy sugerują to państwowe lub lokalne władze sanitarne. Podczas sytuacji kryzysowej, urzędnicy służby zdrowia wyślą komunikat. Departament zdrowia poinformuje Cię wtedy, kiedy można zażyć jodek potasu. Powiedzą Ci również, kiedy możesz przerwać przyjmowanie leku.

Możesz wziąć jodek potasu przed lub zaraz po wystawieniu na działanie radioaktywnego jodu. Możesz również wziąć go 3 do 4 godzin po, ale nie będzie to tak skuteczne.

Ważne jest, aby przyjmować lek raz dziennie, dopóki ryzyko ekspozycji na promieniowanie nie przestanie istnieć. Nie należy przyjmować większych ilości lub dodatkowych dawek, chyba że zalecają to eksperci. Większa ilość jodku potasu nie ochroni Cię bardziej przed radioaktywnym jodem. Zbyt duża ilość leku może narazić Cię na większe ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.

Mogą one obejmować:

• łagodną reakcję alergiczną
• wysypkę skórną
• rozstrój żołądka
• zapalenie gruczołów ślinowych
• metaliczny smak w ustach
• bolesność zębów i dziąseł

Ogólnie rzecz biorąc, większość ludzi może przyjmować jodek potasu bez żadnych problemów. Niemniej jednak zawsze ważne jest, aby porozmawiać z lekarzem przed użyciem go. Jeśli masz konkretne schorzenia, przyjmowanie leku może nie być dobrym pomysłem.

Podsumowanie

Jod jest minerałem, którego organizm potrzebuje do produkcji hormonów tarczycy. Hormony te pełnią istotną funkcję w regulacji masy ciała i utrzymaniu energii. Niedobór jodu może prowadzić do niedoczynności tarczycy, w której tarczyca nie produkuje wystarczającej ilości hormonów. Może również powodować powiększenie tarczycy, zwane wolem.

Powszechne źródła jodu to sól, suplementy oraz pokarmy takie jak warzywa i owoce morza. Przed zażyciem jakichkolwiek suplementów należy skonsultować się z lekarzem.

Zastrzeżenie

Niniejszy artykuł zawiera informacje, które nie powinny zastępować porady lekarskiej. Zachęcamy do rozmowy ze swoim lekarzem na temat swoich wątpliwości, pytań lub stosowania suplementów diety oraz tego, co może być najlepsze dla ogólnego stanu zdrowia. 

Często zadawane pytania

Czy trzeba mieć receptę, aby kupić jod?

Nie. Można go dostać bez recepty.

Czy można kupić jod w aptece?

Tak, choć może nie być powszechnie dostępny w aptekach blisko Ciebie. 

Co wypłukuje jod z organizmu?

Osobom z nadmiarem jodu zaleca się używanie soli niejodowanej oraz ograniczenie spożycia pokarmów zawierających jod.

Czy jod występuje w postaci płynnej, czy w postaci tabletek?

Może występować w postaci tabletek (jod w tabletkach) lub płynu (jod do picia). 

Słowo od Szybka Gotówka

Niedobór jodu jest rzadki w krajach, w których regularnie stosuje się sól jodowaną. Jednakże, jeśli masz problemy z tarczycą, lekarz może zalecić Ci utrzymanie diety o niskiej zawartości jodu lub uzupełnienie diety jodem. Jeśli w przeszłości miałeś niedobór jodu, skonsultuj się z lekarzem na temat regularnego monitorowania poziomu hormonów tarczycy. Regularne badania kontrolne to najlepszy sposób, aby dowiedzieć się, czy otrzymujesz wystarczającą ilość jodu.

Weź pożyczkę