Co to jest podatek Belki? Wszystko co musisz wiedzieć o podatku od lokat!

Jest takie znane powiedzenie - w życiu są pewne tylko śmierć i podatki. Niestety (lub stety) dużo w tym prawdy. Podatki są znienawidzone przez ogromną ilość osób. Musimy jednak przypomnieć, że to właśnie z podatków jest finansowane całe państwo. Inaczej mówiąc - bez podatków nie ma państwa. Nie oznacza to jednak, że podatki, które mamy dzisiaj nie są za wysokie, dlatego też dzisiaj skupimy się na podatku Belki. Zostańcie z nami i dowiecie się, co to jest, na czym polega i jak go obliczyć.

Podatek belki - krótka historia
Słowem wstępu chcemy Wam nieco więcej opowiedzieć o samym podatku Belki. Jego nazwa pochodzi od autora tego pomysłu - Marka Belki. Podatek ten wszedł w życie w 2002 roku i miało to być rozwiązanie tymczasowe. Mija jednak 20 lat, a podatek od zysków kapitałowych nadal obowiązuje. Marek Belka był w tamtych czasach Ministrem Finansów (za czasów Leszka Millera). Na początku podatek ten wynosił 20% i dotyczył on tylko zysków od lokat i depozytów. Oznaczało to, że osoby, które wypłacały pieniądze z lokat, musiały zapłacić właśnie ten podatek. W tym miejscu musimy podkreślić, że w okolicach roku 2002 oprocentowanie lokat wynosiło około 7% (obecnie w zależności od ofert waha się od 6 do 9%), jednak inflacja wynosiła niecałe 2%, a jak wiemy, dzisiaj jest o wiele większa. Oficjalna wynosi 17,2%.

Czytaj również: Zmiana czasu 2022 — dlaczego zmieniamy czas z letniego na zimowy i dlaczego w ogóle to robimy?

Co to jest podatek Belki (podatek od lokat)?

Ideą wprowadzenia tego podatku była naprawa budżetu Polski. Rok po jego wprowadzeniu został zmniejszony do 19% (i taki obowiązuje do dzisiaj). Dzisiaj ma również nieco inny charakter. Jest to zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych. Jest on obliczany jednak od zysków, a nie od całej kwoty inwestycji. W przypadku osób, które w ramach swojej lokaty (lub innej inwestycji kapitałowej) nie są zobligowani do opłacenia tego podatku.

Podatek Belki są do opłacenia wszystkie osoby fizyczne, które:

• wzbogaciły się na odsetkach od lokat i kont oszczędnościowych;
• wzbogaciły się na odsetkach od obligacji;
• wzbogaciły się z powodu sprzedania akcji;
• wzbogaciły się z tytułu dywidendy;
• wzbogaciły się dzięki funduszom inwestycyjnym;
• wzbogaciły się z powodu sprzedaży instrumentów pochodnych.

Mówiąc inaczej każda osoba fizyczna, która wzbogaciła się na jakikolwiek kontach oszczędnościowych czy inwestycjach kapitałowych, musi zapłacić podatek Belki w wysokości 19%. Obliczając swój zysk, trzeba odjąć od tej kwoty 19%.

Ile wynosi podatek Belki (podatek od lokaty)?
Tak jak wspomnieliśmy, podatek Belki na początku wynosił 20%, dzisiaj jest to jednak 19%.

Obliczenie jego jest stosunkowo proste. Krótka instrukcja od Szybka Gotówka, jak obliczyć podatek Belki:

Przyjmując, że nasz zysk wyniesie 2000:

2000 * 19% = 380 zł

2000 - 380 = 1620 zł

Nasz realny zysk w takiej sytuacji wynosi 1620 zł.

Podatek od zysków kapitałowych jest różny w zależności od kraju. Na szczęście istnieje ustawa, która mówi o opłacaniu podwójnego podatku. Przykładowo - w kraju, w którym robimy inwestycje, podatek ten wynosi 15%, to do polskiego urzędu płacimy tylko 4% tej kwoty.

Co ważne - podczas niektórych inwestycji podatek Belki jest naliczany automatycznie np. w przypadku lokat bankowych. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku sprzedaży papierów wartościowych - sami musimy pamiętać o jego opłaceniu. Robimy to za pomocą PITu 38 w formularzu PIT-8C. Taki formularz uzyskujemy od domu maklerskiego, w którym robimy inwestycje na koniec danego roku.

Podatek od zysków kapitałowych obowiązuje nie tylko w Polsce (chociaż są kraje, w których on nie funkcjonuje - należy do nich m.in. Szwecja).

Przykładowo:

- w Czechach wynosi 15%;

- w Hiszpanii wynosi 23%;

- we Włoszech wynosi 26%;

- w Finlandii wynosi 34%;

- w Danii wynosi 42%.

Podatek Belki - czy można go uniknąć?

Istnieją jednak pewne sposoby, które umożliwiają ominięcie podatku Belki. Należą do nich m.in.:

- Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) - podatek Belki nie będzie nas obowiązywał, gdy pieniądze wypłacimy dopiero po 60 roku życia lub mamy ukończone 55 lat i prawo do emerytury. Oprócz tego trzeba jeszcze dokonywać wpłat co najmniej przez 5 lat kalendarzowych lub połowa zgromadzonych pieniędzy musi być wpłacona 5 lat przed wypłatą środków.

- Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) - w tej sytuacji nie płacimy podatku w wysokości 19%, a nieco mniej - 10%. Tak jak w przypadku IKE wypłata pieniędzy musi być po określonym wieku - po 65 roku życia, a wpłaty muszą być dokonywane co najmniej przez 5 dowolnych lat.

Podatek Belki - czy nadal będzie obowiązywał? 

O likwidacji podatku Belki słyszymy już od wielu lat. Najczęściej jest to obiecywane w okolicach kampanii wyborczych. Obietnice takie miały miejsce m.in. w roku 2006, 2008 czy 2010. Temat ten wrócił wraz z pandemią koronawiursa, a w zasadzie w czasie kryzysu po pandemii. Znowu powróciły plany polegający na likwidacji tego podatku. Niestety pomysł ten nie został brany pod uwagę ze względu budżet państwa. Jest to jednak stwierdzenie nieco na wyrost. W ostatnich latach przychód dla państwa z tego podatku wynosił niemal 4 miliardy złotych (jest to niecały 1% wszystkich dochodów). Oznacza to, że podatek ten nie ma kluczowego wpływu na budżet naszego kraju, dlatego też pojawił się pomysł o jego likwidacji. Trzeba jednak podkreślić, że likwidacja tego podatku sprawi, że programy emerytalne (IKE i IKZE) stracą sens.

Weź pożyczkę