Kredyt konsumencki – co to jest i kto go udziela? Ustawa o kredycie konsumenckim

Współczesny rynek finansowy proponuje szeroką i różnorodną gamę usług, dzięki której każdy z nas może znaleźć dla siebie optymalne rozwiązanie. Młoda rodzina bierze kredyt hipoteczny, żeby kupić własne mieszkanie, przedsiębiorcy mogą skorzystać z kredytu na rozwój firmy, a każdy chętny może wziąć pożyczkę na zakup samochodu. Przeciętny konsument nie musi sobie odmawiać zakupu nowego sprzętu AGD i RTV, wyjazdu na wakacje czy prezentu dla najbliższej osoby. Na każdy zakup, który wiąże się z potrzebą większych lub mniejszych wydatków, można zaciągnąć kredyt konsumencki. Jest to dość nowa forma kredytowania, która znacznie poszerza możliwości współczesnych kredytobiorców. 

Czym dokładnie jest kredyt konsumencki? Czy rzeczywiście każdy z nas może skorzystać z takiego rozwiązania? Na jakie cele możemy przeznaczyć pożyczone środki? Na te wszystkie pytania odpowiemy w dalszej części artykułu.

Co to jest kredyt konsumencki – definicja

Definicja kredytu konsumenckiego obejmuje pewną formę pożyczki, z której środki można przeznaczyć na zaspokojenie dowolnych potrzeb konsumenckich. Ponadto kwota kredytu konsumenckiego nie może być wyższa niż 255 550 złotych, również w przeliczeniu z dowolnej waluty obcej. Kredyt konsumencki jest udzielany tylko i wyłącznie osobom fizycznym. Przedsiębiorca, który zaciąga taki kredyt, nie może go przeznaczyć na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, rozwój biznesu lub inwestycje. Ponadto umowa kredytu konsumenckiego nie jest zabezpieczona hipoteką, dlatego pozyskanych w ten sposób środków nie można przeznaczyć na wszelkie wydatki związane z zakupem i wykończeniem mieszkania.

Podsumowując; polskie prawo bankowe określa kredyt konsumencki jako produkt finansowy, z którego może skorzystać każda osoba fizyczna, żeby zaspokoić swoje potrzeby jako konsumenta. Mówiąc prościej – środki z kredytu można przeznaczyć na zakup różnych rzeczy, które nie zaliczają się do kategorii majątku nieruchomego lub obrotowego. Może to być: 

• odzież, 
• elektronika użytkowa, 
• wyjazd na wakacje z rodziną, 
• skok ze spadochronu, 
• fotel, 
• zegarek, 
• samochód,
• lub jakiekolwiek inne dobro konsumpcyjne.

Weź kredyt na zakupy

Kredyt konsumencki a hipoteczny

Zastanawiasz się, czy kredyt hipoteczny mieści się w definicji kredytu konsumenckiego? Odpowiedź brzmi – nie. Istnieje kilka zasadniczych różnic, wyraźnie rozgraniczających pojęcie kredytu konsumenckiego od hipotecznego. Należy wśród nich wymienić następujące:

1. Zabezpieczeniem kredytu hipotecznego jest hipoteka. 
2. Kredyt hipoteczny można przeznaczyć na cele związane z remontem, budową, a także zakupem domu lub mieszkania; pieniądze z kredytu konsumenckiego mogą być wydane na dowolne cele konsumenckie. 
3. Kwota kredytu konsumenckiego nie może przekraczać 255 550 złotych; kwota kredytu hipotecznego z reguły jest znacznie wyższa. 
4. Kredyt hipoteczny jest udzielany tylko i wyłącznie przez instytucje bankowe; kredyt konsumencki można zaciągnąć nie tylko w banku, ale również w firmach pożyczkowych, a nawet bezpośrednio w sklepie, kupując na raty.
5. Kredytobiorca może odstąpić od umowy kredytu konsumenckiego w ciągu 14 dni od daty jego zaciągnięcia; ponosi wówczas tylko koszty naliczonych odsetek, kredytodawca jest natomiast zobowiązany do zwrócenia prowizji i innych opłat. Jest to też termin, w którym konsument – zgodnie z przepisami prawa polskiego – może zwrócić towar do sklepu.

Kredyt konsumencki a konsumpcyjny

Chociaż nazwy brzmią dosyć podobnie – te dwie formy kredytowania różnią się. Przed skorzystaniem z jednej z nich, warto skrupulatnie przeanalizować, na czym dokładnie polega ta różnica i wybrać optymalne rozwiązanie.  

Zasadniczą rzeczą, która odróżnia kredyt konsumpcyjny od konsumenckiego, jest brak jakichkolwiek uregulowań tej formy kredytowania w polskim prawie bankowym. Oznacza to, że z kredytu konsumpcyjnego może tak naprawdę skorzystać każdy, przeznaczając te środki na dowolny cel, którego nie trzeba określać w umowie kredytu. Każda instytucja finansowa określa indywidualnie warunki udzielania kredytu konsumpcyjnego, a także jego kwotę, wysokość oprocentowania i kryteria zwrotu – zgodnie z własną polityką wewnętrzną. Wśród największych zalet kredytu konsumpcyjnego w porównaniu do konsumenckiego można wyróżnić następujące: 

1. Brak potrzeby określania celu zaciągania kredytu.
2. Koszty można przeznaczyć na rozwój działalności gospodarczej lub cele mieszkaniowe.
3. Brak ograniczeń w zakresie maksymalnej kwoty kredytu.

Niezależnie od tego, na którą formę kredytowania się zdecydujesz, należy pamiętać o terminowej spłacie swoich zobowiązań. Wszelkie opóźnienia w regulowaniu zadłużeń finansowych mogą spowodować potrzebę ponoszenia dodatkowych kosztów, a także pogorszenie zdolności kredytowej i historii kredytowej w BIK.

Chcę kredyt konsumencki

Ustawa o kredycie konsumenckim – jakie zmiany weszły w życie?

Wszystkie regulacje prawne związane z procesem zaciągania i spłaty kredytu konsumenckiego zostały określone w ustawie o kredytach konsumenckich, która weszła w życie 12 maja 2011 roku. Ostatnie zmiany do ustawy zostały wniesione w roku 2016. Dotyczyły one kosztów pozaodsetkowych kredytu konsumenckiego. Koszty te – liczone łącznie w trakcie całego okresu kredytowania – nie mogą być teraz wyższe niż całkowita kwota zobowiązania konsumenckiego. 

Poza tym, jeżeli kredytobiorca jeszcze przed spłatą pierwszego zobowiązania zaciąga kolejne, kredytodawca nie jest uprawniony do naliczania mu wyższych kosztów pozaodsetkowych, a kwota dwóch kredytów jest liczona jako łączna wysokość zobowiązania kredytowego.

W ustawie zostało określone również oprocentowanie kredytów konsumenckich. Jak już wcześniej wspomniano – każda instytucja finansowa, udzielająca takich kredytów lub pożyczek, jest uprawniona do samodzielnego ustalania warunków udzielania kredytu konsumenckiego. Niemniej jednak – zgodnie z ustawą o kredytach konsumenckich i przepisów Kodeksu Cywilnego – maksymalna wysokość oprocentowania nie może przekraczać dwukrotnej wysokości stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego. Jeśli chodzi o prowizję, to jej górna granica nie została określona w ustawie, ale wciąż nie może ona (łącznie z innymi kosztami pozaprocentowymi) przekraczać kwoty kredytu konsumenckiego.

Jak wygląda umowa o kredyt konsumencki?

Najważniejszym etapem całego procesu zaciągania kredytu konsumenckiego jest zawarcie umowy pomiędzy kredytobiorcą a kredytodawcą. Jakie informacje powinna zatem zawierać umowa i co dokładnie musi ten dokument określać? 

• wszystkie informacje o kredytobiorcy, w tym dane osobowe, bankowe, kontaktowe i adres zamieszkania;
• informacje o kredytodawcy, nazwa i adres siedziby firmy oraz numer jej rejestru działalności kredytobiorcy;
• warunki, na jakich jest udzielany kredyt konsumencki;
• kwota kredytu konsumenckiego;
• wysokość oprocentowania kredytu w skali roku;
• wysokość wszystkich opłat pozaprocentowych, w tym także prowizji;
• termin spłaty kredytu i rat kredytowych;
• informacje o warunkach odstąpienia od umowy kredytu konsumenckiego i kosztach, które w związku z tym ponosi kredytobiorca;
• informacje o skutkach nieterminowej spłaty kredytu konsumenckiego oraz rat kredytowych;
• wysokość oprocentowania w skali roku, w przypadku nieterminowej spłaty kredytu konsumenckiego.

Biorę kredyt konsumencki

Przed zawarciem takiej umowy kredytodawca jest zobowiązany do przekazania kredytobiorcy dokumentu, który precyzyjnie określa wszystkie warunki zaciągania kredytu, a także koszty, z którymi wiąże się spłata kredytu konsumenckiego. W interesie kredytobiorcy jest dokładne zapoznanie się z powyższym dokumentem i doprecyzowanie informacji, które nie zostały w nim podane lub są niejasne. Szczególną uwagę należy zwrócić na informacje dotyczące wszelkich kosztów, które ponosi kredytobiorca, a także terminów spłaty zobowiązania.

Oprocentowanie kredytu konsumenckiego

Polskie prawo bardzo precyzyjnie określa górną granicę oprocentowania kredytu konsumenckiego. Zgodnie z Kodeksem Cywilnym: oprocentowanie sum pięniężnych – w tym pożyczek i sprzedaży na raty – nie może przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne), tj. dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego oraz 3,5 punktów procentowych.  Po ostatniej obniżce stóp procentowych w kwietniu bieżącego roku stopa referencyjna wynosi obecnie 0,10% – to znaczy, że maksymalne oprocentowanie roczne kredytu konsumenckiego wynosi 7,2%. 

Wiele firm na polskim rynku finansowym konkuruje ze sobą, oferując swoim klientom jeszcze niższe oprocentowanie kredytu konsumenckiego. Niemniej jednak wybierając najniższe oprocentowanie roczne, należy pamiętać, że na całkowity koszt kredytu składają się też inne opłaty, które tak naprawdę są znacznie wyższe niż koszty oprocentowań. 

Ponadto w przypadku spłacanych w ciągu kilku miesięcy pożyczek krótkoterminowych oprocentowanie roczne stanowi bardzo niewielką część wszystkich opłat kredytu. Jak już wcześniej wspomniano – przed zawarciem umowy kredytu konsumenckiego należy dokładnie zapoznać się ze wszystkimi oferowanymi przez kredytodawcę warunkami, dotyczącymi wszelkich kosztów i terminów.