Kwota wolna od podatku oraz progi podatkowe w 2024 roku
Co to jest kwota wolna od podatku, jaka jest jej wysokość i jakie progi podatkowe obowiązują w naszym kraju w 2024 roku? Jak polski system podatkowy wypada na tle europejskiego?Według Benjamina Franklina, jedyne, czego możemy być pewni, to śmierć i podatki. Opodatkowanie zarobków za pomocą skali podatkowej to rozwiązanie najczęściej stosowane przy rozliczeniu deklaracji podatkowej przez większość państw. Podstawą opodatkowania jest roczna suma wszystkich naszych dochodów, bez względu na rodzaj umowy o pracę. Sprawdzamy, co dla podatnika oznacza kwota wolna od podatku, jak wpływa na nasze rozliczenie i kto może z niej skorzystać. Odpowiadamy również na pytanie, czym są progi podatkowe i na jakich zasadach określają stawkę procentową opodatkowania.
Czytaj więcej artykułów z kategorii "Budżet państwa"
Czym jest kwota wolna od podatku?
Kwota dochodu wolna od podatku to forma ulgi, stanowiąca jeden z elementów systemu podatkowego. W Polsce określa ją art. 27 ust. 1a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W dzienniku ustaw zdefiniowano, że podatek pobierany jest od podstawy jego obliczenia, zgodnie z określoną skalą podatkową. Kwota wolna od podatku, najprościej rzecz ujmując, to wartość dochodu, do wysokości którego podatnik nie musi odprowadzać podatku. Im wyższa kwota dochodu, tym większe będą nasze oszczędności. Kwota wolna od podatku to rozwiązanie stosowane po to, aby obniżyć stawkę procentową opodatkowania, a skorzystać z niej można spełniając następujące kryteria:
- Podatnik jest osobą fizyczną, pracującą na umowie o pracę, dzieło lub na zlecenie.
- Pracownik rozlicza się przy pomocy PIT-36 bądź PIT-37.
- Podatnik spłaca należności podatkowe zgodnie ze skalą podatkową obowiązującą w kraju opodatkowania.
Kwota wolna od podatku w Polsce w 2022 roku
Kwota wolna od podatku uzależniona jest od wysokości dochodów, określana ustawowo i stopniowo rośnie. Podatki 2022 podlegają zmianom wprowadzonym 1 stycznia tego roku, dotyczącym sposobu obliczenia podatku dochodowego (obniżeniu uległ pierwszy próg podatkowy do 17%), ale również kwota zwolniona od podatku będzie inna w stosunku do roku poprzedniego. Osoby, składające deklarację PIT w 2022 roku, których dochód w roku podatkowym nie przekracza 8000 zł, nie odprowadzają podatku. W poniższej tabeli przedstawiono czynniki wpływające na wysokość kwoty wolnej od podatku w 2022 roku:
Dochód roczny podatnika |
Stawka podatkowa |
Kwota wolna od podatku 2020 |
0 zł - 8 000 zł |
17% minus 1 360 zł |
8 000 zł |
8 001 zł - 13 000 zł |
17% minus kwota obniżająca |
degresywna - od 8 000 zł do 3 091 zł |
13 001 zł - 85 528 zł |
17% minus 525,12 zł |
3 091 zł |
85 529 zł - 127 000 zł |
32% minus kwota obniżająca |
degresywna - od 3 091 zł do 0 zł |
od 127 001 zł |
32% |
brak kwoty wolnej od podatku |
Czytaj również: Indywidualny rachunek podatkowy do rozliczenia z urzędem skarbowym – zmiany w 2022 roku
Kwota wolna od podatku w Europie
W większości systemów podatkowych w Europie obowiązuje kwota wolna od podatku, ale porównywanie ich wysokości może być zagadnieniem trudnym. W niektórych krajach sposób obliczania zwolnienia podatkowego jest mocno skomplikowany i uzależniony od wielu czynników. Na tle innych państw europejskich zwolnienie od podatku w Polsce wygląda dość skromnie. Niestety, co roku dysproporcja rośnie, ponieważ kwoty wolne od podatku w państwach Europy są systematycznie waloryzowane. Wśród krajów europejskich najwyższa kwota wolna od podatku obowiązuje na Cyprze - 19500 euro, co stanowi 71% średniej pensji w tym kraju. Duże korzyści czekają również na mieszkańców Hiszpanii i Finlandii, gdzie opodatkowaniu nie podlegają osoby wykazujące dochody odpowiednio 17707 euro (73% średniej pensji) i 16100 euro (40% średniej pensji). Jedynymi państwami Europy, w których system podatkowy nie zakłada kwoty wolnej od podatku, są Bułgaria i Węgry.
Kwota wolna od podatku w Niemczech
Podatki oraz składki na ubezpieczenie w Niemczech są aktualnie jednymi z najwyższych na świecie i uwarunkowane są klasą podatkową. Klasy podatkowe, w których znajdują się podatnicy, związane są bezpośrednio z ich stanem cywilnym. Rozliczeniu podatkowemu nie podlega jedynie klasa 1, podatnicy z klasy 2-6 muszą składać deklaracje podatkowe. Kwota wolna od podatku u naszych zachodnich sąsiadów, tzw. “Steuerfreibetrag”, wynosi obecnie:
- 9408 euro brutto dla osoby samotnej (wzrost o 240 euro w stosunku do roku poprzedniego)
- 18816 euro brutto dla małżeństw (wzrost o 480 euro względem ubiegłego roku)
- istnieje jeszcze kwota wolna od podatku z tytułu posiadania dzieci (“Kinderfreibetrag”) i wynosi aktualnie 2586 euro (dla rodziców rozliczających się wspólnie - 5172 euro)
Podczas rozliczania podatku w Niemczech warto pamiętać, że nasi zachodni sąsiedzi zapewniają wiele ulg, z których można korzystać, a które wzrosły w 2022 roku.
Kwota wolna od podatku w UK
Kwota wolna od podatku jest w Wielkiej Brytanii co roku zwiększana. Ostatnia waloryzacja odbyła się 6 kwietnia 2019 roku i od tego momentu kwota wolna od podatku wynosi 12500 funtów (wzrost o 650 funtów). W przeliczeniu na złotówki to kwota ok. 60000 zł. Na wyspach obowiązują również przepisy, zgodnie z którymi osoby zarabiające poniżej 8632 funtów rocznie, są całkowicie zwolnione z opłacania składek na ubezpieczenie. W UK kwotę wolną od podatku można jeszcze zwiększyć dzięki tzw. “Marriage Allowance”, spełniając poniższe kryteria (jednakowe dla podatników w Anglii, Irlandii Północnej, Szkocji i Walii):
- roczne dochody poniżej 12500 funtów lub brak dochodów
- życie w związku partnerskim bądź małżeńskim
- dochody partnera bądź małżonka w wysokości 12 501 – 50 000 funtów
Maksymalna kwota, jaką można transferować dzięki Marriage Allowance do swojej kwoty wolnej od podatku, to 1250 funtów.
Kwota wolna od podatku w Holandii
Holendreskie podatki należą do najwyższych w Europie. Holandia to bardzo ciekawy przypadek, ponieważ w tym kraju nie obowiązuje kwota wolna od podatku. W zamian za to obywatele mają do dyspozycji ulgi i zwolnienia podatkowe pomniejszające podatek należny, które spełniają w zasadzie funkcję kwoty wolnej od podatku. System podatkowy w Niderlandach opiera się na działaniu tzw. boxów, do których przydzieleni są podatnicy:
- box 1 – należą do niego osoby uzyskujące wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę lub osiągające dochód z najmu mieszkania
- box 2 – skupia osoby zarabiające na udziałach w spółkach
- box 3 – gromadzi osoby utrzymujące się z oszczędności
Skala podatkowa w kraju tulipanów jest progresywna, a najwyższa stawka wynosi nawet 52%. Wysokość progów podatkowych w Holandii uległa zmianie i od 2020 roku przedstawia się następująco:
- stawka 37,05% - dochody do wysokości 68507 euro
- stawka 49,5% - dochody powyżej wysokości 68507 euro
Podatek dochodowy - ile wynosi? Czym są progi podatkowe?
Progi podatkowe to inaczej przedziały w skali podatkowej, a w liczbach - procent dochodu oddawanego państwu w postaci podatku. Progi podatkowe służą określeniu, według jakiej stawki procentowej zostaną opodatkowane nasze dochody. Obowiązują one wszystkich podatników, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych i warto znać ich wysokość, ponieważ procent (stopa) nałożonego podatku zależy od wysokości uzyskanego dochodu. Wysokość podatku dochodowego odprowadzanego do urzędu skarbowego determinuje skala podatkowa, która określa pierwszy i drugi próg podatkowy. Po przekroczeniu pierwszego progu podatkowego, stawka podatku zwiększa się. Wzrost stawki opodatkowania nie dotyczy całego dochodu podatnika, a jedynie nadwyżki ponad przekroczoną kwotę pierwszego progu podatkowego. To, do którego progu podatkowego przynależymy, wpływa na wysokość kwoty wolnej od podatku oraz ewentualny zwrot z tytułu nadpłaty.
Progi podatkowe w Polsce
Polski system podatkowy działa na zasadach progresywnej skali podatkowej, podobnie jak w większości cywilizowanych krajów świata. Oznacza to, że wielkość odprowadzanego przez nas podatku jest wprost proporcjonalna do wielkości zarobków. Dochód obliczany jest poprzez odjęcie od przychodu składek na ZUS oraz kosztów uzyskania przychodu. Im więcej zarabiamy, tym więcej pieniędzy musimy oddać państwu. W Polsce podatników obowiązują dwa progi podatkowe i warto się z nimi zaznajomić, rozliczając się z fiskusem na zasadach ogólnych. Według danych Ministerstwa Finansów w pierwszym progu podatkowym znajduje się ok. 97% polskich podatników. Zasada progresji dopuszcza możliwość uniknięcia płacenia podatku dochodowego (dzięki kwocie wolnej od podatku czy uldze dla młodych do 26. roku życia), a uniknięciu podwyższenia stawki podatkowej do drugiego progu sprzyja wspólne rozliczanie deklaracji podatkowych z małżonkiem.
Jakie obowiązują progi podatkowe w Polsce w 2022 roku?
Progi podatkowe 2020 w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) uległy zmianie ze względu na obniżenie stawki podatku dochodowego dla pierwszego progu. Obecnie to, ile wynosi podatek dochodowy, oblicza się zgodnie z dwoma progami:
- 17% (wcześniej 18%) - pierwszy próg podatkowy, przeznaczony dla osób, które w danym roku nie przekroczyły dochodu o wysokości 85 528 zł
- 32% - drugi próg podatkowy - obowiązuje po przekroczeniu wyżej wspomnianej kwoty, płaci się go jedynie od jedynie od tej części dochodów, która przewyższa kwotę 85 528 zł
Poniższa tabela prezentuje limity dochodów dla poszczególnych progów podatkowych oraz wynikające z nich stawki podatkowe w Polsce:
Podstawa obliczenia podatku |
Podatek wynosi |
|
1. próg podatkowy - dochody do kwoty 85528 zł |
17% kwoty dochodu |
minus kwota zmniejszająca podatek |
2. próg podatkowy - dochody powyżej kwoty 85528 zł |
14 539,76 zł + 32% nadwyżki ponad kwotę 85 528 zł |
Kalkulator progów podatkowych
W internecie dostępnych jest mnóstwo kalkulatorów, które pomagają w rozliczeniu podatku dochodowego lub potwierdzeniu danych niezbędnych do prawidłowych rozliczeń podatkowych. Aby skorzystać z takiego ułatwienia, w pierwszej kolejności należy określić sposób, w jaki rozliczamy podatek dochodowy w Polsce oraz rok, którego to rozliczenie dotyczy. Wprowadzając wymagane dane, dostajemy informację dotyczące wysokości naszego dochodu. Odliczane są od niego koszty uzyskania przychodu, składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Uzyskany wynik pozwala nam na określenie, który z progów podatkowych (17% czy 32%) definiuje naszą stawkę podatku należnego i jaka będzie jego wysokość na podstawie obliczonych dochodów. Takie rozwiązania mają swoich zwolenników przede wszystkim dlatego, że w pewien sposób zwiększają świadomość podatników i ułatwiają im zaznajomienie się z zasadami polskiego systemu podatkowego.
Progi podatkowe przy wspólnym rozliczeniu małżonków
Małżeństwa często decydują się na wspólne rozliczenie podatku. Polega to na złożeniu jednego druku PIT i podpisanie go imieniem i nazwiskiem jednego z małżonków. Możliwe jest korzystanie z ulg przez każdego z małżonków, jednak podatek płacony jest jako podwójna kwota podatku obliczonego od połowy łącznej kwoty dochodów małżonków. Wspólne rozliczenie małżonków jest najbardziej opłacalne, gdy:
- jedno z małżonków zarabia na tyle dużo, że jego dochody kwalifikowałyby go do drugiego progu podatkowego
- małżonkowie po odliczeniu wszystkich ulg uzyskują dochód w wysokości pierwszego progu podatkowego (85528 zł), a podatek wynosi tyle samo, co przy złożeniu dwóch indywidualnych deklaracji PIT
- jeden z małżonków nie ma dochodów, a drugi uzyskuje dochód w wysokości 171056 zł (podwójna kwota pierwszego progu podatkowego), ponieważ w tym wypadku cały dochód zostanie opodatkowany zgodnie ze stawką pierwszego progu podatkowego
Podobnie, jak na sprawne działanie firmy wpływa generowanie dochodów, tak samo państwo potrzebuje wpływów z podatku do swojego funkcjonowania. Podatek PIT w Polsce jest progresywny, co oznacza, że im wyższe dochody uzyskujemy, tym większy podatek od nich zapłacimy. W naszym kraju obowiązują dwa progi podatkowe, a wolna kwota od podatku wynosi 8000 zł i jest stosunkowo niska na tle innych państw europejskich. Wysokość podatku dochodowego możemy obniżyć dzięki ulgom podatkowym oraz rozliczając się wspólnie z małżonkiem.
Często zdarzają się sytuacje, kiedy po rozliczeniu PIT, musimy dokonać zapłaty podatku. Jeśli brakuje Ci pieniędzy na ten cel, możesz w prosty sposób skorzystać z dodatkowych środków, które oferuje Szybka Gotówka. Dzięki temu nie będziesz musiał się martwić, jak zapłacić fiskusowi należną kwotę. Szybka Gotówka może udzielić pożyczki nawet do 15000 zł!
Okres
dni