Stopy procentowe — co to? Co decyduje o stopach procentowych i jaki ma to na nas wpływ?
Wszystko o stopach procentowych. Dowiedz się, co to stopy procentowe i jakie są rodzaje stóp procentowych. Wpływ stóp procentowych na gospodarkę.Chyba każdy słyszał sformułowanie „stopa procentowa”. Jednak, czy każdy z nas wie, co to takiego są owe stopy procentowe? Co oddziałuje na wysokość współczynnika stóp procentowych i jakie mamy ich rodzaje? Na wstępie powiemy, że stopy procentowe mają bardzo duży wpływ na cały system ekonomiczny kraju, skutkiem tego poziom stóp procentowych, decyduje również o poziomie naszych pieniędzy. Obecnie mamy bardzo niskie stopy procentowe. Jaki ma to wpływ na nasz portfel?
Co to są stopy procentowe?
Na początku chcemy naprostować jeden mit. Błędem jest myślenie, że stopy procentowe dotyczą tylko osób, które mają zaciągnięte kredyty. Jest to nieprawda. Musimy wiedzieć, że wszystkie zmiany stóp procentowych odbijają się na całej gospodarce, a tym samym na naszych pieniądzach. Więc skoro wyjaśniliśmy pierwszą kwestię, to, przyjrzymy się, co to jest stopa procentowa.
- Stopa procentowa — w wielkim skrócie jest to cena, jaką płacimy za pożyczenie pieniędzy. Zarówno konsumentów od banków (pożyczki, kredyty), jak i banków od konsumentów (lokaty). Informuje, ile płacimy bankowi za udzielenie nam pożyczki. Warto pamiętać, że stopy procentowe nie odnoszą się tylko do klientów, ale także do relacji między bankami. Przyjrzymy się tej kwestii, przy omawianiu rodzaju stóp procentowych. Jak wspomnieliśmy na wstępie mamy teraz wyjątkowo niskie stopy procentowe dlatego, jeżeli stoisz przed decyzją o pożyczce lub kredycie, to jest dobry moment. Jedną z firm udzielających pożyczki jest Szybka Gotówka.
Stopy procentowe są także zależne od inflacji. Stopy procentowe pozwalają również na zachowanie stabilności polskiej waluty. Instytucja, która zajmuje się regulowaniem tych kwestii to Narodowy Bank Polski.
Stopa procentowa — na czym to polega?
Zacznijmy od tego, że Narodowy Bank Polski co miesiąc udostępnia informację o poziomie, na jakim znajdują się stopy procentowe. Wobec tego, co miesiąc dostajemy informacje, na jakich warunkach główna instytucja (NBP) pożycza pozostałym bankom pieniądze, a na podstawie tego, banki prywatne pożyczają te pieniądze nam, czyli konsumentom. W Polsce od 8 lat obserwujemy trend polegający na ciągłym obniżaniu wysokości stóp procentowy. Z pewnością cieszy to wszystkich, którzy chcą zaciągnąć kredyty i pożyczki. Jednak jak wszystko, każdy medal ma dwie strony. Niskie stopy procentowe są równoznaczne z mało atrakcyjnymi lokatami. Wszystkie te czynności mają bardzo duży wpływ na funkcjonowanie całej gospodarki. Zmniejszanie stóp procentowych ma za zadanie pobudzić chęć inwestowania, natomiast podwyższenie ma zachęcać do oszczędzania. Oznacza to, że stopy procentowe mogą pobudzać lub hamować inflację, dlatego też każdego z nas powinien interesować poziom stóp procentowych. Niezależnie od tego, czy mamy zaciągnięte kredyty, czy też nie.
Czytaj również: Konto oszczędnościowe - czym jest i gdzie założyć? PKO BP, ING Bank, mBank, Santander i inne.
Rodzaje stop procentowych
Narodowy Bank Polski wyróżnia wiele stóp procentowych:
- stopa referencyjna — stopa została ustalona niemal 23 lata temu. Jest to najniższa stopa procentowa oferowana przez banki. Poziom tej stopy jest ważny dla osób, które mają zaciągnięte kredyty, ponieważ wpływa na poziom WIBOR-u. Stopa jest przeznaczona głównie dla otwartego rynku banków. Najczęściej dotyczy zakupu i sprzedaży krótkoterminowych obligacji np. papierów wartościowych na rynkach międzynarodowych. Stopa ta umożliwia zachowanie lub przywrócenie płynności w sektorze bankowym.
- stopa lombardowa — stopa została ustalona 28 lat temu. Stopa definiuje kwotę po jakiej Narodowy Bank Polski udziela prywatnym instytucjom bankowym pożyczek. Kredyty są wykonywane pod hipotekę obligacji tj papierów wartościowych. Co do zasady stopa ta nie powinna być wyższa niż stopa referencyjna. Stopa ta pozwala również na obliczenie maksymalnego oprocentowania różnych kredytów.
- stopa depozytowa — jest to jedna z najmłodszych stóp procentowych. Została ustalona 20 lat temu. Stopa ta określa wysokość oprocentowania jednodniowych pożyczek. Jest to najniższe oprocentowanie na rynku.
- stopa redyskontowa — stopa została ustalona 31 lat temu. Pozwala na określenie ceny weksli. Owe weksle są kupowane przez bank centralny od prywatnych instytucji bankowych. Musimy jednak mieć świadomość, że obniżenie tej stopy działa na podwyższenie podaży pieniądza. Często jest wykorzystywana do obliczania odsetek kredytów pobranych na uczelniach wyższych.
- stopa dyskonta weksli — jest to stopa mało popularna w Polsce. Ta stopa polega na przejęcie przez bank centralny weksli od banków prywatnych. Przez niską popularność obligacji tj. papierów wartościowych nie ma dużego wpływu na funkcjonowanie pieniądza w naszym kraju.
Kto ustala stopy procentowe?
W zależności od kraju mamy inne zasady ustalania stopy procentowej. My przyjrzymy się, jak wygląda ustalanie stopy procentowej w Polsce. Werdykt o poziomie stóp procentowych w kraju zależy od Rady Polityki Pieniężnej. Zgodnie z ustawą NBP dotyczącą stóp procentowych w Polsce, wysokość ich zależy od wszelkich wydarzeń w kraju. Inaczej mówiąc, na poziom stóp procentowych mają wpływ wszystkie zdarzenia makroekonomiczne. Wszystkie zdarzenia rynkowe, czy przeróżne sytuacje ekonomiczne mają znaczenie dla spłacanych odsetek. Stopami procentowymi zajmuje się Rada Polityki pieniężnej, a konkretniej mówiąc organ decyzyjny Narodowego Banku Polskiego. Skład tej rady jest powoływany na 6 lat przez organy rządzące w kraju. W składzie tej rady znajduje się 9 osób. Na wysokość poziomu stóp procentowych bardzo duży wpływ mają coroczne założenia Rady Polityki Pieniężnej.
Stopy procentowe w Polsce i na świecie
Stopy procentowe w Polsce na początku 2021 roku (styczeń) wyglądały następująco:
stopa procentowa |
wysokość stopy procentowej |
stopa referencyjna |
0,10% |
stopa lombardowa |
0,50% |
stopa depozytowa |
0,00% |
stopa redyskontowa weksli |
0,11% |
stopa dyskontowa weksli |
0,12% |
Rozmawiając o stopach procentowych, musimy mieć świadomość, że np. poziom WIBOR-u zmienia się codziennie. O godzinie 11 banki podają swój depozyt. Na podstawie tych informacji jest obliczany poziom WIBOR-u danego dnia. Istnieje również stawka WIBOR 3M, jego stawka jest określana co trzy miesiące.
Co wpływa na stopę procentową?
Stopy procentowe są zależne od wielu czynników. W latach 90 wprowadzono nowe podejście. Nazywa się ono — bezpośredni cel inflacyjny. Polega on na ustalaniu przez bank centralny „idealnego” stopnia inflacji w danym czasie, okresie oraz w danym kraju. Celem polityki pieniężnej jest spełnienie tych założeń. W Polsce ten idealny cel wynosi 2,5%. Przyjrzymy się teraz, co tak naprawdę decyduje o poziomie stóp procentowych?
- Cała polityka pieniężna banku centralnego tj.:
- polityki pieniężnej — plany dotyczą przyszłego roku kalendarzowego. Wyznaczają cele i instrumenty polityki. Plany te są opracowywane w sejmie i uchwalane razem z regulacjami budżetowymi.
- sprawozdanie z założeń polityki pieniężnej — dotyczą wyników za zeszły rok kalendarzowy,
- raport o stanie pieniądza — inaczej mówiąc stan inflacji. Dokumenty opracowane przez Radę Polityki Pieniężnej opisuje stan inflacji w kraju,
- sprawozdanie Rady Polityki Pieniężnej — owe sprawozdanie jest publikowane mniej więcej miesiąc po odbyciu spotkania,
- informacje Rady Polityki Pieniężnej — informacje te są regularnie publikowane,
- kursy walut,
- poziom inflacji,
- popyt i podaż na kredyty i lokaty,
- Czytaj więcej artykułów z kategorii: "Banki".
Inflacja a stopy procentowe
W naszym kraju na wysokość stóp procentowych duży wpływ ma inflacja. NBP co roku wyznacza idealną wysokość poziomu inflacji. W związku z tym zadaniem polityki pieniężnej jest uzyskanie tego poziomu. Polega to na tym, że jeżeli poziom inflacji jest zbyt niski, to poziom stóp jest obniżany i odwrotnie. Jeżeli poziom inflacji jest zbyt wysoki, to poziom stóp procentowych jest podwyższany. Stopy procentowe mają bardzo duży wpływ na gospodarkę kraju. Niskie powodują podwyższenie zasobów finansowych na rynku. Jest to związane ze zmniejszeniem kosztów pobranych kredytów. Im tańsze kredyty, tym więcej zadowolonych klientów. Powoduje to wzrost inwestycji, zarówno firm, jak i osób indywidualnych. Pozwala to na szybszy rozwój gospodarki i produkcji. Musimy jednak pamiętać, że niskie stopy procentowe negatywnie wpływają na opłacalność lokat bankowych. Osoby inwestujące pieniądze na lokatach zarabiają znacznie mniej pieniędzy niż w przypadku wysokich stóp procentowych. Podsumowując zebraną dzisiaj wiedzę, wszystkie tego typu zmiany i wahania mogą pobudzać lub hamować gospodarkę. Mogą wspierać rozwój gospodarki w trudnych chwilach, np. obniżenie stóp procentowych po wybuchu pandemii koronawirusa. W związku z ostatnim obniżeniem stóp procentowych przeciętna rata kredytu jednej rodziny spadła o około 120 zł. Jeżeli zastanawiasz się, czy opłaca się teraz zaciągnąć kredyt, to odpowiedź zdecydowanie brzmi tak. Zachęcamy również do zapoznania się z ofertą Szybka Gotówka.
Okres
dni