Wynagrodzenie za urlop - ile wynosi i jak go wyliczyć w 2023 roku?

Urlop wypoczynkowy to czas, kiedy pracownik nadal pozostaje zatrudniony, ale nie wykonuje swoich obowiązków służbowych. Inaczej mówiąc, są to wakacje — czas przeznaczony dla rodziny i przyjaciół, lub też okres, który możemy poświęcić na wyjazd wypoczynkowy i turystycznych. W trakcie urlopu wypoczynkowemu pracownikowi przysługuje prawo do tego, aby nie komunikować z pracodawcą ani innymi pracownikami. Na czas urlopu wypoczynkowego pracownik nie musi też przychodzić do pracy, ani wykonywać żadnych czynności związanych ze swoją pracą.

Czy jednak za urlop wypoczynkowy przysługuje pracownikowi wynagrodzenie od pracodawcy? Jak najbardziej tak! Zgodnie z polskim prawem pracowniczym, urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu zatrudnionemu pracownikowi raz na rok. W tym okresie pracownik nie przestaje być zatrudniony u swojego pracodawcy. Oznacza to, że — mimo przerwy w wykonywaniu obowiązków zawodowych — pracownikowi nadal przysługuje comiesięczne wynagrodzenie.

W tej chwili zapewne zastanawiasz się, jaka jest wysokość takiego wynagrodzenia? Od czego jest uzależniona i jak można obliczyć własne wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy samodzielnie? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w niniejszym artykule.

Chcesz się dowiedzieć gdzie i w jaki sposób zarobić więcej, jakie są obowiązki Twojego pracodawcy oraz które zawody są obecnie najbardziej poszukiwane? Czytaj też inne przydatne artykuły o pracy i zarobkach.

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy — co to jest i kiedy należy się pracownikowi?

Wynagrodzenie za urlop to po prostu wypłata przysługująca pracownikowi w trakcie okresu urlopowego. Prawo do tego, aby pobierać wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, ma każdy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenia. Wynagrodzenie urlopowe pracownik otrzymuje raz w ciągu roku. Jest ono wypłacane w standardowy sposób, a więc przelewem bankowym z tytułem comiesięcznej wypłaty pensji.

Kolejne istotne pytanie brzmi: czy pracownik w ciągu urlopu wypoczynkowego otrzymuje takie samo wynagrodzenie jak zwykle? Czy może raczej wynagrodzenie wypoczynkowe jest wyższe i jego celem jest sfinansowanie urlopu rodzinnego? A może jednak wynagrodzenie urlopowe jest niższe, niż tradycyjna wypłata? Odpowiedzi na te pytania zależą od wielu czynników. Najważniejszą kwestią jest jednak to, jak obliczane jest podstawowe wynagrodzenie pracownika.

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy — ile wynosi w 2022 roku?

Pierwsza zasada dotycząca tego, jak obliczyć wysokość wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy brzmi następująco: wynagrodzenie urlopowe nie może być niższe, niż podstawowa miesięczna stawka pracownika, która została ustalona w umowie o pracę. Ponadto wynagrodzenie za urlop automatycznie zawiera składniki stałe wynagrodzenia, które nie są stawką zasadniczą, ale przysługują pracownikowi w takiej samej wysokości każdego miesiąca.

Dla przykładu: Pan Marcin otrzymuje stałe wynagrodzenie o wysokości 4500 zł. Każdego miesiąca przysługuje Panu Marcinowi również dodatkowe 400 zł — dodatkowe pieniądze są wypłacane stale, niezależnie od wydajności czy wyników pracy. Wysokość wynagrodzenia za urlop będzie więc wynosić 4500 zł + 400 zł = 4900 zł.  Pracownik nie poniesie więc straty finansowej w trakcie urlopu wypoczynkowego.

Istnieje jednak także inny możliwy scenariusz. W sytuacji, kiedy oprócz stawki zasadniczej (4500 zł) oraz składników stałych (400 zł), pracownik otrzymuje dodatki do wypłaty o zmiennej wysokości — całkowita kwota wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy może być niższa. Nie oznacza to jednak, że wtedy pracownikowi w ogóle nie przysługują tzw. „składniki zmienne”. Jak wyliczyć wysokość składników zmiennych, doliczanych do wynagrodzenia urlopowego? Wyjaśniamy tę kwestię w dalszej części artykułu.

Jakie są składniki wynagrodzenia urlopowego za urlop wypoczynkowy?

O ostatecznej sumie ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy w 2022 roku decydują dwa rodzaje  składników wynagrodzenia: stałe oraz zmienne. Ponadto pracownik może też otrzymywać składniki zmienne, które nie są brane pod uwagę w obliczaniu wynagrodzenia urlopowego. Otóż które składniki są stałe, które zmienne, a których nie warto doliczać do wynagrodzenia za urlop?

Składniki stałe

Przede wszystkim trzeba dokładnie wyjaśnić, która część wynagrodzenia jest składnikiem stałym, a która zmiennym. Otóż stałym składnikiem niewątpliwie jest miesięczna stawka prawnika, wskazana w umowie. Do innych składników stałych, które pracownik otrzymuje domyślnie zarówno w ramach wynagrodzenia zasadniczego, jak i urlopowego, zaliczane są następujące dodatki stałe:

• dodatek stażowy;
• dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia;
• dodatek funkcyjny;
• dodatek motywacyjny.

Składniki zmienne ekwiwalentu urlopowego

Jeżeli chodzi o zmienne składniki wynagrodzenia, to są one doliczane tylko w niektórych przypadkach. Zazwyczaj ich wysokość oraz sam fakt ich wypłacania są uzależnione od polityki wynagrodzeń, jaka panuje w poszczególnej firmie. Nie wszyscy pracownicy otrzymują składniki zmienne w ramach miesięcznego wynagrodzenia. Jednak w sytuacji, kiedy składniki zmienne przysługują pracownikowi, mogą one mieć wpływ na sumę ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. O jakich składnikach dokładnie mówimy? Może to być:

• wynagrodzenie za pracę w godzinach nocnych (+20% do stawki godzinowej);
• wynagrodzenie za nadgodziny (50% lub 100% za każdą dodatkową godzinę pracy);
• premie miesięczne (na przykład za osiągnięcie określonego poziomu sprzedaży, znalezienie określonej liczby nowych klientów, wykonanie planu etc.).

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy — jakie składniki nie są brane pod uwagę przy jego wyliczeniu? 

Istnieją też niektóre rodzaje dodatków i premii, które nie są uwzględniane przy wyliczaniu wynagrodzenia za urlop. Aby poprawnie obliczyć wynagrodzenie urlopowe, nie powinniśmy brać pod uwagę: 

• premie roczne lub kwartalne (i wszelkie inne premie, które są wypłacane za dłuższy okres, niż jeden miesiąc);
• różnego rodzaju wypłaty jednorazowe i nieperiodyczne (na przykład premia za wykonanie konkretnego zadania);
• nagrody jubileuszowe i różnego rodzaju premie okazjonalne;
• odprawa emerytalna, rentowa i inne odprawy pieniężne;
• odszkodowanie za wypadek w pracy lub rozwiązania umowy.

Reasumując, w poczet wynagrodzenia urlopowego nie wliczamy żadnych składników, które są wypłacane za okres dłuższy lub krótszy niż jeden miesiąc, a także wszelkich dodatków i premii jednorazowych.

Czytaj również: Urlop okolicznościowy -rodzaje i okresy urlopu, wzór wniosku o urlop okolicznościowy.

Jak wyliczyć wynagrodzenie za urlop?

Procedura wyliczania wynagrodzenia urlopowego nie jest skomplikowana. W internecie można znaleźć mnóstwo kalkulatorów wynagrodzenia za urlop, ale najlepiej dokonać wszelkich wyliczeń samodzielnie, żeby oszacować w ten sposób najbardziej precyzyjne dane i prawidłową kwotę wynagrodzenia. 

Wszystkie składniki wynagrodzenia z kategorii stałych razem ze stałymi dodatkami należy dodać do kwoty, jaka przysługuje pracownikowi z tytułu składników zmiennych. Aby wyliczyć wynagrodzenie za urlop należ więc:

1. Obliczyć jaka kwota składników zmiennych przypada na każdą godzinę roboczą w ciągu ostatnich trzech miesięcy; 
2. Obliczyć liczbę godzin roboczych, które spędzimy na urlopie; 
3. Pomnożyć średnią kwotę składników zmiennych na liczbę godzin urlopowych;
4. Dodać kwotę, którą otrzymaliśmy do łącznej kwoty składników stałych. 

Przykładowo: wysokość składników w ciągu ostatnich trzech miesięcy przed urlopem stanowiła 300 zł, 450 zł i 520 zł. Pracownik przepracował w tym okresie 176 godzin, 160 i 168. Pracownik spędza na urlopie wypoczynkowym 12 dni roboczych. Wysokość wynagrodzenia miesięcznego pracownika wynosi 3500 zł, a wysokość dodatku za staż - 550 zł.

• Łączna kwota składników w ciągu ostatnich trzech miesięcy wynosi: 300 zł + 450 zł +520 zł = 1270 zł; łączna liczba godzin roboczych w ciągu ostatnich trzech miesięcy wynosi: 176 + 160 + 168 = 504 godziny; kwota składnika zmiennego na jedną godzinę roboczą wynosi: 1270 / 504 = 2,52 zł.

• Liczba godzin roboczych na urlopie: 12 * 8 = 96 godzin.

• Wysokość składników zmiennych, która dolicza się do wynagrodzenia za urlop: 2,52 zł * 96 = 241,92 zł.

• Kwota wynagrodzenia za urlop wynosi: 3500 zł + 550 zł + 241,92 zł = 4291,92 zł.

Przykłady obliczeń wynagrodzenia urlopowego

Poniżej przedstawimy kilka przykładowych wyliczeń wynagrodzenia za urlop według różnych warunków zatrudnienia i polityki wynagrodzeń w firmie. 

Przykład 1.

Osoba X pracuje na pełnym etacie, jej wynagrodzenie miesięczne, określone w umowie o pracę to 4000 zł, do tego X co miesiąca otrzymuje stały dodatek za szkodliwe warunki pracy w wysokości 300 zł. W czerwcu X skorzystał z urlopu wypoczynkowego, który trwał 12 dni roboczych.

Ze względu na to, że wszystkie składniki wynagrodzenia X są stałe, wysokość wynagrodzenia za czerwiec (czyli miesiąc, w którym X przebywał na urlopie) będzie taka sama, jak w innych miesiącach, czyli 4000 zł + 300 zł = 4300 zł.

Przykład 2.

Miesięczna stawka wynagrodzenia pracownika Y stanowi 2500 zł. Ponadto Y co miesiąc otrzymuje premie miesięczne, których wysokość zależy od wyników sprzedaży w firmie. Y planuje dwutygodniowy urlop wypoczynkowy w lipcu. Wysokość premii w czerwcu, maju i kwietniu stanowiła 50 zł, 300 zł i 130 zł odpowiednio. Liczba przepracowanych godzin w czerwcu, maju i kwietniu wyniosła 512 godzin.

• średnia wysokość premii zmiennej w przeliczeniu na godzinę w ciągu ostatnich trzech miesięcy wyniosła: (50 zł + 300 zł + 130 zł) / 512 godzin = 0,94 zł;
• Y spędzi w urlopie 80 godzin roboczych, a naczy zostanie mu przyznana premia w wysokości: 0,94 zł * 80 godzin = 75 zł. 
• wysokość wynagrodzenia za miesiąc, w którym Y przebywał na urlopie wynosi: 2500 zł + 75 zł = 2575 zł. 

Przykład 3.

Pracownik Z zarabia 4500 zł miesięcznie, a także otrzymuje dodatek za staż w wysokości 350 zł/miesiąc. Pracując w nadgodzinach, Z otrzymuje 100% nadpłatę za każdą godzinę. Z skorzysta z urlopu wypoczynkowego, który potrz 10 dni roboczych (80 godzin), w lipcu. Średnia liczba godzin roboczych na miesiąc stanowi 168. W czerwcu Z przepracował 12 nadgodzin, w maju 20, a w kwietniu 16. 

• wyliczamy stawkę Z za godzinę: 4500 zł / 168 = 26,79 zł/godzinę;
• wyliczamy składnik zmienny wynagrodzenia za przepracowane nadgodziny w ostatnich trzech miesiącach, w czerwcu: 12 godzin * 26,79 zł = 321,4 zł; w maju: 20 godzin * 26,79 zł = 536,7 zł; w kwietniu: 16 godzin * 26,79 = 428,6 zł; 
• wyliczamy średnią kwotę dodatku za nadgodziny w przeliczeniu na łączną liczbę przepracowanych godzin roboczych w ostatnich trzech miesiącach: (321,4 zł + 536,7 zł + 428,6 zł) / (168*3) = 1286,7 zł / 504 godziny = 2,55 zł;
• wyliczamy wysokość składnika zmiennego w wynagrodzeniu za urlop: 80 godzin * 2,55 zł = 204 zł;
• wysokość wynagrodzenia Y za lipiec wynosi: 4500 zł + 350 zł + 204 zł = 5054 zł.