12 cech prawdziwego lidera

Różnimy się od siebie przez pryzmat wielu rzeczy - wyglądu, charakteru czy  osobowości. Rodzimy się z pewnymi skłonnościami genetycznymi, dzięki temu każdy z nas ma inne predyspozycje do pewnych rzeczy. Na tej podstawie budujemy swoje umiejętności. Kształcimy się poprzez edukację, doświadczenia życiowe oraz obserwacje. I tak oto u niektórych już od najmłodszych lat przejawiają się cechy przywódcze, które potem odpowiednio pielęgnowane i rozwijane, pozwalają na zostanie liderem. Dzisiaj przedstawimy Wam najważniejsze cechy dobrego lidera.

Chcesz założyć własną działalność? A być może prowadzisz już biznes? Czytaj inne przydatne artykuły o inwestycjach, biznesie oraz o tym jak zarobić jeszcze więcej.

Kim jest lider?

Na początek wyjaśnimy, kim jest lider. Jest to osoba, która potrafi w odpowiedni sposób zarządzać zespołem, kierować projektem, organizować i wskazywać słuszny kierunek, a także brać odpowiedzialność za swoje decyzje. Jednym słowem, to dobry szef, kierownik, prezes, przewodniczący i manager. Trudno jest w jednym zdaniu zdefiniować kim jest lider, ponieważ każda dziedzina zawodowa i społeczna ma inne wymagania dotyczące osób na stanowiskach kierowniczych. Dlatego też w literaturze znajdziemy bardzo dużo różnorodnych definicji lidera, podobnie jak poradników na temat "jak zostać liderem?". Spróbujemy przybliżyć sylwetkę uniwersalnego przywódcy i pokażemy główne cechy lidera idealnego. Podpowiemy Wam również, jak dotrzeć do takiej pozycji w organizacji.

Czytaj również: W co inwestować pieniądze: 10 skutecznych sposobów na inwestycje w 2021 roku

12 najważniejszych cech lidera zespołu

1. Szacunek do ludzi

Zacznijmy od tego, że liderem można być wtedy, jeśli mamy komu przewodzić. Według Franklina D. Roosevelta, prezydenta USA:

"Najstraszniejszą rzeczą dla przywódcy jest moment, gdy zerka przez ramię i nikogo za sobą nie widzi"

Aby jednak stworzyć, a później utrzymać już zespół nie można ludzi traktować z pogardą i z góry. To właśnie Twoi współpracownicy i pracują na Twój sukces, czyli lidera zespołu. Każdy z członków zespołu daje swój wkład pracy i wiedzy. Jest również potrzebny do wykonywania przydzielonych zadań. Za to należy się wszystkim szacunek, wdzięczność i zapłata. Dobry lider nie zapomina o tych wszystkich aspektach tj. dobrym słowie, docenieniu i zrozumieniu. 

Dobry lider dba o swój zespół i stara się, aby wszystkie osoby, które należą do zespołu były zadowolone z pracy.  Nie przypisuje całego sukcesu swojej osobie. Sukces należy do całego teamu.

2. Charyzma

Lider nie może być nijaki. Musi mieć odpowiednią charyzmę, koncepcję i stosowną wiedzę, ale też umieć przedstawiać swoje racje i plany w taki sposób, aby zespół miał odpowiednią chęć do działania. Musi umieć zarażać energią i mieć w sobie moc, która pozwoli wyróżniać się na tle tłumu. Przywództwo charyzmatyczne to przywództwo skuteczne. Lider musi umieć się odpowiednio wysłowić oraz pokrzepić swój zespół do działania.

3. Umiejętność rządzenia bez przemocy

Dawniej przywództwo wynikało z siły mięśni. Dzisiaj oznacza dogadywanie się z ludźmi

- to słowa, jakie wypowiedział Mahatma Ghandi, indyjski przywódca narodowy. Nie sztuką jest zaprowadzić w swojej organizacji terror wychodząc z pozycji siły, dzięki czemu wszyscy będą się kierowali jedynie strachem. W ten sposób nie buduje się dobrego i lojalnego zespołu. Dobry zespół to zgrany zespół. Lider powinien potrafić skutecznie rozmawiać i zarządzać zespołem bez agresji, presji i przemocy. Do pozytywnych efektów może doprowadzić tylko dialog i umiejętne wykorzystywanie potencjału ludzkiego. Rozmowa ma ogromną siłę. Dobry lider dogaduje się ze swoim zespołem i potrafi znaleźć rozwiązanie odpowiednie dla wszystkich.

4. Pewność siebie

Lider powinien pewnie kroczyć przez życie, mieć swoje zdanie i nie uginać się pod naporem nacisku innych osób. Nie oznacza to jednak, że lider ma nie patrzeć na zdanie i poglądy innych członków zespołu. Można śmiało powiedzieć, że często przywódca czy szef jest samotny, bo jego decyzje bywają niepopularne lub nie wszystkim odpowiadają. Ważne jednak, aby, mając przekonanie o słuszności i przydatności swoich decyzji, nie być podatnym na sugestie innych. Oczywiście pewność siebie nie oznacza rządzenia autorytarnego, każda decyzja powinna być gruntownie przemyślana, a kiedy jest taka konieczność, skonsultowana z innymi osobami. Pewność siebie to trudna do nauki cecha. Łatwo stać się osobą autorytarną lub przeciwnie być zbyt mało pewnym siebie. Warto jednak przed podjęciem decyzji poradzić się osób mądrzejszych i bardziej doświadczonych od siebie.

Czytaj również: Jak napisać biznesplan?

5. Umiejętne delegowanie zadań

Do niedawna z liderem kojarzono osobę, która wszystko wie najlepiej. Lider starego typu koncentrował większość zadać wokół siebie. Do klasyki należał widok, gdzie w pustym biurze do późnych godzin wieczornych pracował jedynie szef. Dziś jednak zmienia się wizerunek lidera. Stało się jasne, że umiejętne kierowanie organizacją to przede wszystkim efektywne organizowanie jej działań, w tym delegowanie zadań. Zadania powinny być delegowane ze względu na zdolności i motywacje pracowników. Dobry lider stara się, aby każdy z jego członków zespołu robił to co lubi i to w czym jest najlelszy, lub to w czym chce się rozwijać. Według założyciela firmy Microsoft, to właśnie najważniejsza cecha nowoczesnego lidera, który ma szansę sprostać nowoczesnym trendom w zarządzaniu.

Dobry lider, wie komu, jakie zadania powinien delegować.

"Jeśli popatrzymy w przyszłość, na kolejny wiek, uświadomimy sobie, że przywódcami będą ci, którzy przekażą władzę innym"

- tak wyraził swoją opinię na temat delegowania zadań. Bycie liderem nie oznacza koncentrowania władzy wyłącznie w swoich rękach. To umiejętne oddawanie władzy i podejmowania decyzji na poszczególnych odcinkach w ręce specjalistów, którzy będą stanowić wartość dodaną dla funkcjonowania całej struktury. To także trzymanie dystansu do sposobu wykonywania zadań przez podwładnych, bez zbędnej ingerencji. Jak mawiał amerykański generał, George S. Patton:

"Nigdy nie mów ludziom, jak coś zrobić. Powiedz im, co zrobić, a oni zaskoczą cię pomysłowością"

A więc kto to jest lider w nowoczesnym wydaniu? To osoba, która kieruje daną grupą i umiejętnie organizuje jej pracę, poprzez właściwe rozdzielenie zadań.

6. Mądre tworzenie i scalanie zespołu

Każda grupa ludzi, która wspólnie pracuje na rzecz danego projektu czy firmy to zlepek różnych osobowości, kultur, zwyczajów, religii i przekonań. Osoby pracujące w jednym zespole dużo ze sobą przebywają. Muszą współpracować przy wykonywaniu zadań i rozmawiać. To idealne środowisko do powstawania konfliktów, które mogą prowadzić do rozpadu zespołu. Jeżeli chcesz, aby zespół pracował, jak dobrze naoliwiona maszyna, konieczne jest mądre dobranie jej części składowych. Niemniej ważne są też późniejsze działania na rzecz scalania i integracji powstałego zespołu. Mądry lider nie skąpi więc grosza na imprezy integracyjne, festyny rodzinne, wspólną pizzę na koniec piątkowej dniówki, zawody sportowe pomiędzy działami, zakładowe akcje charytatywne i inne wydarzenia, które sprawią, że ludzie lepiej się poznają i żyją ze sobą. Dobry lider zdaje sobie sprawę, że zgrany zespół to zadowolony zespół. A praca w zadowolonym zespole pozwala na osiągnięcie lepszych efektów. Nie ma nic gorszego dla pracowników, niż praca w złej atmosferze. 

7. Stałe podnoszenie kwalifikacji i umiejętności

Chcąc być liderem grupy, trzeba być absolutnym autorytetem w reprezentowanej dziedzinie. Nie ma nic gorszego, niż szef, który nie ma zielonego pojęcia o procesach, którymi zarządza. W ten sposób nie da się zbudować swojego autorytetu. Dlatego konieczne jest zdobywanie odpowiedniej wiedzy oraz bieżące jej aktualizowanie, zwłaszcza w dziedzinach, w których znaczącą rolę ma postęp. Lider powinien też posiadać wiedzę kompleksową, nie tylko w wąskiej specjalizacji. Tu konieczna jest znajomość prawa w potrzebnym zakresie, strategii marketingowych, spraw kadrowych, technik sprzedaży i optymalizacji produkcji itp. Prawdziwy lider to po prostu człowiek-orkiestra.

8. Dobre reprezentowanie organizacji

Rola lidera to między innymi reprezentowanie firmy czy innej organizacji na zewnątrz, jak i wewnątrz firmy. To nie tylko wizerunek, choć ten powinien być w przypadku lidera nienaganny. Reprezentowanie firmy to także jej promowanie, wystąpienia publiczne, zdobywanie nowych kontraktów i kontaktów, negocjowanie warunków i cała masa działań, które mają na celu zwiększenie efektywności swojej organizacji. W przypadku firmy celem nadrzędnym będzie zwiększanie sprzedaży, w przypadku organizacji charytatywnej zdobywanie sponsorów i promowanie działań itd. Skuteczny lider to połączenie charyzmatycznej osobowości, wysokiej kultury osobistej, dobrego wizerunku i umiejętności rozmawiania oraz negocjowania. Lider, który umie dobrze zaprezentować swoją firmę lub zespół na zewnątrz z pewnością dobrze opiekuje się swoimi ludźmi i zapewnia poduszkę finansową swoim współpracownikom.

9. Dbałość o rozwój

Organizacja, która się nie rozwija, zwykle stoi w miejscu, a po pewnym czasie zaczyna się cofać. Mądry lider to wie i dba, aby jego zespół rozwijał się na bieżąco. Dba nie tylko o swój rozwój, ale również o rozwój swojego teamu. Przez rozwój należy rozumieć regularne szkolenia, dopasowane do profilu działania oraz przydzielanie zadań konkretnym osobom, zachęcanie do podnoszenia kwalifikacji i nagradzanie takiej inicjatywy. Rozwój organizacji to także wprowadzanie nowych technik, technologii, narzędzi pracy oraz rozbudowywanie działalności. Tu wiele zależy od wnikliwości lidera, jego reakcji na potrzeby i zdolności do obserwacji swoich współpracowników. Dobry lider nie może bać się rozwoju technologii i informatyzacji. Musi iść do przodu razem z otaczającym go światem.

10. Łatwość nawiązywania kontaktów

Dobry lider nie może być samotnikiem. Powinien umieć nawiązywać kontakty z ludźmi i być kontaktowy. Przydaje się to podczas budowania nowych kontaktów z klientami oraz dobrych relacji z załogą. Łatwość w nawiązywaniu znajomości wspomaga budowanie wizerunku firmy czy organizacji na zewnątrz, jak i wewnątrz. Niezależnie od obszaru działania, warto znać wpływowych ludzi ze świata biznesu, polityki lub mediów. O te i inne kontakty należy dbać. Nie obejdzie się bez towarzyskich spotkań, które ocieplają i budują relacje. Ciężko będzie przetrwać na takich spotkaniach osobę, która czuje się niekomfortowo wśród osób, których za dobrze nie zna.

11. Cierpliwość

Prawdziwy manager, szef czy lider wie, że po wdrożeniu jakichkolwiek zmian czy nowości trzeba cierpliwie poczekać na efekty. Wiele inwestycji ma charakter długofalowy i sukces przychodzi dopiero po długim czasie. Budując nowy zespół, trzeba poczekać, aż się wszyscy się zintegrują i zaczną działać spójnie. Każdy nowy profil działania czy nowa technologia, zanim zacznie przynosić efekty, wymaga czasu potrzebnego na poznanie nowego rozwiązania. To wszystko dzieje się poprzez metodę prób i błędów oraz dopasowanie

12. Wielozadaniowość

Liderem z pewnością nie może zostać osoba, która nie ma podzielnej uwagi i energii. Lider często musi wykonywać kilka zadań równolegle. Musi ogarniać w jednym czasie wiele procesów, które zachodzą w jego firmie, więc wąska specjalizacja nie wchodzi tu w grę. Nawet jeśli dobrze wydelegował zadania i na różnych odcinkach ma odpowiedzialnych fachowców, to i tak często musi mieć z nimi stały kontakt, monitorować działanie. Zdarza się również, że musi podejmować pewne decyzje. Lider nie może zajmować się np. tylko sprawami produkcji i sprzedaży, ponieważ zagadnienia kadrowe i gospodarcze są w tym czasie równie ważne dla zachowania równowagi w firmie.

Jak zostać liderem i utrzymać swoją pozycję?

Prawdziwy lider, który potrafi zbudować dobry zespół i odnosi sukcesy, nie zostaje się przypadkiem. Owszem, potrzebna jest do tego charyzmatyczna osobowość, ale też odpowiednia wiedza i doświadczenie. Jak mawiał amerykański przemysłowiec, Henry Ford:

"Pytanie: "Kto powinien być szefem?" jest jak pytanie: "Kto w zespole powinien śpiewać partię tenora?" Oczywiście ten, kto potrafi śpiewać tenorem"

Lider powinien mieć wiedzę, która pozwoli mu w umiejętny sposób zarządzać zespołem, projektami i procesami, bez tego będzie jak dziecko we mgle. Ale to nie koniec, bo przywództwo a zarządzanie to dwie różne sprawy. Najlepszy lider to taki, który po prostu "zna się na robocie", czyli jest fachowcem w swojej dziedzinie. Do tego jest niezbędna wiedza i doświadczenie.

Aby osiągnąć odpowiednie doświadczenie, trzeba zdobyć ogromną wiedzę w danym zakresie. Podczas drogi do bycia liderem często potrzebne są dodatkowe szkolenia np. z zakresu zarządzania, aby móc zostać profesjonalnym managerem. Do tego potrzeba bardzo dużo czasu oraz umiejętność tzw. kompetencji miękkich, jak np. zarządzanie sobą w czasie, kreatywność czy umiejętności komunikacyjne, które można nabyć na wszelkiego rodzaju ułatwiających przywództwo szkoleniach interpersonalnych. Jeżeli aspirujesz na stanowiska lidera, zachęcamy do odbycia kursów tematycznych. Potrafią zmienić światopogląd o niemal 360 stopni. Jeżeli brakuje Ci gotówki na kupienie kursu, zachęcamy do skorzystania z oferty Szybka Gotówka.

Jednak samo posiadanie odpowiedniej wiedzy i kompetencji współgrających z odpowiednią osobowością nie czyni nas z automatu dobrym liderem i i nie daje przywództwa wyższego stopnia. Jeżeli chcemy być liderem z krwi i kości musimy zdobyć wiele doświadczenia i dbać o swój samorozwój. Jak być liderem nie tylko w teorii? Sposoby są różne, zależne zwykle od dziedziny, w której chcemy działać. Jeśli ma to być biznes, to najlepszą drogą jest stworzenie własnej firmy, ewentualnie zatrudnienie w korporacji, która daje nieograniczone możliwości rozwoju i pięcia się po szczeblach kariery.

Osoby, których celem jest przywództwo polityczne, muszą po prostu wejść do określonych struktur partyjnych i tam z całych sił udzielać się w projektach, w których można wykazać się umiejętnościami przywódczymi. W niektórych strukturach trudno jest zostać liderem bez tzw. znajomości, zwłaszcza kiedy mowa o szeroko pojętej administracji państwowej. Tu spuścimy zasłonę milczenia, każdy zrobi to po swojemu. Kiedy już, niezależnie od trudności i przeszkód, gdy osiągniemy pozycję lidera, zaczyna się etap, w którym należy zadbać o swój dalszy rozwój. To pozwoli na utrzymanie swojej pozycji i ewentualny awans na stanowisko zapewniające przywództwo wyższego szczebla.

Jeśli czujesz, że twoim powołaniem jest stanie na czele i bycie liderem, zrób jak radził John Naisibitt, pisarz i futurysta.

"Przywództwo oznacza znalezienie własnej parady i ustawienie się na jej przodzie"

- jego powiedzenie idealnie określa to, co musisz zrobić. Zdobądź odpowiednią wiedzę, a potem znajdź dziedzinę, w której będziesz specjalistą. Utwórz swój zespół lub przejmij już istniejący. Zacznij być liderem i bądź skuteczny i rozważny w tym co robisz. Następnie zadbaj o to, by przywództwo w twoim wykonaniu było profesjonalne i efektywne.