TOP najlepszych porad na udaną rozmowę kwalifikacyjną

Rozmowa kwalifikacyjna jest nieodłącznym etapem poszukiwania nowej pracy. Po wysłaniu CV do pracodawcy, każdy z nas oczekuje na telefon od rekrutera z zaproszeniem na spotkanie o pracę. Jest to bardzo ważna rozmowa z potencjalnym pracodawcą – to w jej trakcie podejmuje on bowiem decyzję o tym, czy jesteś odpowiednim kandydatem na stanowisko pracy, o którym marzysz. Należy zatem postarać się, żeby wywrzeć na nim pozytywne wrażenie. Do każdej rozmowy kwalifikacyjnej trzeba się dobrze przygotować; mieć opracowane odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, zadbać o własny wygląd, sposób zachowania się, a nawet emisję głosu.

Poniżej przedstawiamy najbardziej przydatne porady, dzięki którym dobrze się przygotujesz na rozmowę rekrutacyjną i sprawisz na przyszłym pracodawcy najlepsze wrażenie, prezentując się jako ceniony specjalista. 

Szukasz pracy? Przeczytaj więcej przydatnych artykułów, żeby znaleźć dobrą pracę jak najszybciej.

Jak wygląda rozmowa kwalifikacyjna? 

Tradycyjna rozmowa o pracę przebiega w siedzibie firmy, która poszukuje nowego pracownika. Rzadziej rozmowa odbywa się w kafeterii lub restauracji, jeżeli firma nie posiada biura stacjonarnego lub w przypadku rozmowy o pracę na stanowisko np. kelnera czy kucharza. Niekiedy spotkania tego typu przebiegają w obecności innych kandydatów, wtedy na pierwszym etapie rekrutacji pracodawca nie rozmawia z każdym indywidualnie.

Rzadziej spotykanym nowoczesnym formatem rozmowy kwalifikacyjnej jest spotkanie online. Taką formułę wybierają pracodawcy z zagranicy, którzy nie mogą spotkać się z kandydatem osobiście. Niektórzy pracodawcy decydują się na taką formę rozmowy rekrutacyjnej w celu oszczędzania czasu i spotykają się z kandydatem osobiście tylko wtedy, gdy są już przekonani, że odpowiada on wszystkim stawianym przez firmę kryteriom.

 W każdym razie przed przybyciem na spotkanie rekrutacyjne, należy zasięgnąć informacji o tym:

• gdzie dokładnie odbędzie się spotkanie;
• jaki dress code obowiązuje w tym miejscu; 
• czy będzie to rozmowa indywidualna czy grupowa (w obecności innych kandydatów na stanowisko pracy).

Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci wypaść jak najlepiej w oczach pracodawcy. Możesz je zadać osobie, która kontaktowała się z Tobą, żeby zaprosić na rozmowę kwalifikacyjną. Znając odpowiedzi na powyższe zapytania, wiesz już, czego się spodziewać.

Ile trwa rozmowa kwalifikacyjna?

Tradycyjna rozmową o pracę z reguły zajmuje od 30 minut do 1 godziny. Zależy to od różnych okoliczności, specyfiki stanowiska pracy, a także od indywidualnych cech osobowości tak osoby rekrutującej, jak i kandydata. Jeżeli zależy Ci na tym, żeby rozmowa odbyła się w określonych ramach czasowych (na przykład masz tylko godzinę wolnego czasu lub musisz być wolny przed 16:00), należy o tym poinformować osobę, która zaprasza Cię na spotkanie o pracę, żeby w trakcie spotkania nie przerywać rozmowy z pracodawcą. Bardzo często długość rozmowy o pracę wskazuje na zainteresowanie kandydatem – jeżeli bowiem rekruter uważa, że ma do czynienia z odpowiednią osobą, to najprawdopodobniej zechce porozmawiać z nią dłużej, by zadać więcej pytań i opowiedzieć o firmie i stanowisku pracy. Jeżeli jednak po kilku minutach rozmowy rekruter dostrzega, że kandydat nie nadaje się na stanowisko pracy w ich firmie, postara się wówczas maksymalnie skrócić rozmowę, żeby zaoszczędzić swój czas. Nie dotyczy to jednak takich rozmów, które odbywają się po kolei z większą liczbą kandydatów – wtedy na każdego kandydata przeznaczony jest określony limit czasu, którego rekruter nie może przekroczyć. 

Czytaj również: Jak napisać CV, aby zainteresować rekrutera i dostać angaż?

Kto uczestniczy w rozmowie o pracę?

Jeśli rozmowa kwalifikacyjna ma format indywidualny, to oprócz kandydata w rozmowie może uczestniczyć rekruter lub pracodawca. Ponadto na takie spotkanie często zaprasza się kierownika oddziału, do którego poszukiwany jest nowy pracownik, a także osobę, która powinna sprawdzić jakieś umiejętności kandydata (na przykład znajomość języka obcego).

Uczestnicy rozmowy kwalifikacyjnej mogą być różni – w zależności od stanowiska pracy, a także etapu rekrutacji. Należy jednak pamiętać, że ostateczną decyzję o Twoim zatrudnieniu zawsze podejmuje pracodawca, który jednocześnie musi uwzględnić opinię bezpośredniego kierownika, a także rekrutera (jeśli są to dwie różne osoby). Niezależnie od tego, kogo spotkasz na rozmowie o pracę, musisz sprawić pozytywne wrażenie, żeby zostać zaproszonym na kolejne etapy rekrutacji lub od razu do podjęcia pracy w firmie Twoich marzeń. 

Etapy rekrutacji

W dzisiejszych czasach bardzo rzadko się zdarza, by rekrutacja nowego pracownika przebiegała podczas jednego etapu. Najczęściej są to dwa, a nawet więcej etapów. Możemy więc podzielić cały proces rekrutacji pracownika na następujące etapy:

1. Ocena CV – rekruter analizuje i ocenia CV wielu kandydatów, którzy zgłosili się na stanowisko pracy. Po ocenie wszystkich CV podejmuje on decyzję o tym, z kim przeprowadzić następny etap rekrutacji. Właśnie dlatego należy przede wszystkim napisać dobre CV, które spodoba się rekruterowi. Od tego zależy bowiem, czy zostaniesz zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną.
2. Rozmowa z rekruterem – najczęściej przebiega w trybie telefonicznym. Jej najważniejszym celem jest wyjaśnienie istotnych kwestii organizacyjnych oraz zaproszenie kandydata na osobiste spotkanie celem przeprowadzenia rozmowy o pracę w firmie.
3. Rozmowa rekrutacyjna w obecności rekrutera i/lub kierownika oddziału. 
4. Zadanie praktyczne, którego celem jest ocena umiejętności zawodowych kandydata. Czasem ten etap rekrutacji ma format dnia próbnego w pracy, co pozwala zaobserwować, czy dana osoba rzeczywiście nadaje się do pracy w zespole firmy.
5. Spotkanie rekrutacyjne z pracodawcą – ostatni etap rekrutacji, najczęściej zwieńczony sukcesem i zatrudnieniem osoby w firmie. Podczas takiego spotkania omawiane są szczegóły pracy, a także plany kandydata na przyszłość oraz możliwość awansu i rozwoju finansowego w firmie.

Jak sprawić dobre pierwsze wrażenie na rozmowie kwalifikacyjnej?

„Nigdy nie ma się drugiej okazji, żeby zrobić pierwsze wrażenie” – pamiętaj o tym, przygotowując się do rozmowy kwalifikacyjnej. Na to, jakie wrażenie sprawisz na potencjalnym pracodawcy, wpływa dużo różnorodnych czynników. Oto najważniejsze z nich: 

• wygląd zewnętrzny – dotyczy to zarówno fryzury, ubrania, mimiki twarzy, jak i manicure. Upewnij się, że wyglądasz zgrabnie, schludnie i wywołujesz pozytywne emocje (nie warto zapominać też o uśmiechu);
• wiedza – musisz pochwalić się swoją profesjonalną wiedzą, w tym celu przygotuj zwięzłą i konkretną wypowiedź o własnych osiągnięciach i umiejętnościach;
• komunikatywność – każdy pracodawca szuka pracownika, który umie się zachować w zespole i łatwo nawiązuje kontakt z nowymi ludźmi, jest to podstawowe kryterium oceny kandydata;
• mowa ciała też jest bardzo ważna – kandydat na stanowisko pracy musi być osobą otwartą, spokojną i pewną siebie, a więc sposób zachowania się, gesty i mimika podczas rozmowy kwalifikacyjnej decydują o tym, jakie wrażenie wywołasz u pracodawcy.

Przyjrzymy się poszczególnym czynnikom bardziej szczegółowo, żeby wyjaśnić, jak należy rozmawiać, zachowywać się, a nawet, w co się ubrać na rozmowę rekrutacyjną, żeby wypaść jak najlepiej.

Jak rozmawiać na rozmowie kwalifikacyjnej?

Jak już  wcześniej wspomniano – sposób komunikacji jest jednym z najważniejszych czynników, które decydują nie tylko o tym, jakie pierwsze wrażenie sprawisz, ale również czy zostaniesz zaproszony do następnego etapu rekrutacji, a w efekcie do pracy w wybranej firmie. Przede wszystkim – niezależnie od tego, na jakie stanowisko pracy aplikujesz – Twój styl komunikacji musi wskazywać na to, że jesteś osobą inteligentną. Jest to jednakowo ważne kryterium zarówno dla kelnerki, jak i dla dyrektora zarządzającego bankiem. Nie zapomnij o uczciwości i kulturze języka. Nie warto używać żargonu czy dialektyzmów. Można natomiast stosować wyrazy i słowa z leksyki profesjonalnej, które wskazują na Twoją wiedzę i kwalifikacje w tej dziedzinie.

Ponadto należy kontrolować ton głosu – nie warto mówić ani zbyt głośno, ani zbyt cicho. Rozmowa powinna przebiegać w komfortowych warunkach dla wszystkich uczestników. Podsumowując; najważniejsze reguły komunikacji podczas rozmowy kwalifikacyjnej to: 

• nie używać żargonu; 
• unikać słów z dialektów;
• dbać o kulturę języka; 
• zwracać się do uczestników rozmowy kulturalnie;
• nie rozmawiać zbyt cicho lub zbyt głośno;
• rozmawiając o nawykach i kwalifikacjach zawodowych, można stosować leksykę zawodową.

Jak zachować się na rozmowie o pracę?

Przed i w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej wszyscy kandydaci bardzo się denerwują – szczególnie jeśli chodzi o pracę marzeń, na której bardzo nam zależy. Niemniej jednak, żeby sprawić pozytywne wrażenie na pracodawcy i z sukcesem przejść wszystkie etapy rekrutacji, przed rozmową należy się uspokoić, pozbyć wszelkich obaw i zdenerwowania. Taki nastrój na pewno pomoże Ci jak najlepiej wypaść w oczach przyszłego pracodawcy. 

Najważniejsze reguły zachowania się w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej to: 

• zachowuj spokój i pewność siebie; 
• nie bądź zbyt aktywny; 
• nie śmiej się zbyt często i zbyt głośno; 
• nie warto podczas spotkania o pracę pić gorących napojów i/lub jeść, nawet jeżeli rekruter to proponuje(można jednak poprosić o szklankę wody);
• pamiętaj o ogólnych zasadach kultury osobistej. 

Jaki strój założyć na rozmowę o pracę?

Wybór odzieży, którą możemy założyć na rozmowę o pracę, jest uzależniony od dwóch zasadniczych czynników: stanowiska pracy, o które się ubiegamy i polityki dress code’u firmy. Otóż na rozmowę kwalifikacyjną możemy założyć stroje: 

1. Oficjalny, biznesowy – kiedy wiemy, że w firmie obowiązuje odpowiednia polityka dress code (można zapytać o to rekrutera, który zaprasza Cię na spotkanie o pracę); ponadto strój oficjalny należy zawsze zakładać wtedy, kiedy ubiegamy się o kierownicze stanowisko, pomaga on stworzyć wizerunek osoby poważnej, profesjonalnej i nieco surowej. Zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet biznesowym strojem jest kostium w stonowanych kolorach (nie warto wybierać zbyt jasnych barw). Kobiety mogą założyć spódnicę poniżej kolan, jednak obowiązkowo należy też założyć rajstopy i buty z zakrytymi palcami. 
2. Luźny – jeżeli jesteśmy przekonani, że w firmie nie obowiązuje polityka dress code. Ponadto taki styl odzieży na rozmowę rekrutacyjną jest odpowiedni dla stanowisk pracy, które przewidują noszenie uniformu pracowniczego na co dzień (na przykład fryzjer, kosmetyczka, kurier czy kelner). Niemniej jednak luźny styl stroju nie oznacza, że nie powinien on być elegancki. Ciągle należy pamiętać o zasadzie „Jak Cię widzą, tak Cię piszą”. Przynajmniej jeden element ubioru musi być „biznesowy”. Przykładowo – możesz założyć dżinsy, ale połącz je wówczas z koszulą. Kobiety mogą założyć sukienkę w stonowanym kolorze, ale nadal musi ona sięgać niżej kolan. 

Rzeczy, których na pewno warto unikać w swoim stroju na rozmowę kwalifikacyjną to: 

• duży dekolt;
• krótkie spódnice; 
• sandały; 
• szorty; 
• rzeczy przezroczyste; 
• zbyt wysokie obcasy (więcej niż 10 cm);
• kostium sportowy;
• zbyt jaskrawe kolory (czerwony, różowy, zielony);
• rzeczy z dużymi napisami lub niejednoznacznym nadrukiem. 

Pamiętaj o złotej zasadzie ubioru na rozmowę kwalifikacyjną: lepiej ubrać się zbyt elegancko niż zbyt nonszalancko. Nawet jeżeli nie wiesz, czy w firmie obowiązuje dress code biznesowy (ale przypuszczasz, że jest to możliwe) – załóż garnitur, a przyszły pracodawca na pewno to doceni. 

Najczęściej popełniane błędy na rozmowie kwalifikacyjnej

Żeby rozmowa kwalifikacyjna zakończyła się sukcesem, należy pamiętać o unikaniu najczęstszych błędów kandydatów i nigdy nie popełniać ich w czasie spotkania o pracę swoich marzeń. Przedstawiamy zatem ranking Top 5 najgorszych błędów, popełnianych przez osoby poszukujące pracy: 

1. Spóźnienie się na spotkanie. 
2. Kłamstwo dotyczące własnych umiejętności i/lub doświadczenia zawodowego – ten punkt warto wziąć pod uwagę jeszcze na etapie pisania CV.
3. Narzekanie na poprzedniego pracodawcę lub miejsce pracy. 
4. Brak pytań o firmę i pracę w niej – może to świadczyć o braku zainteresowania miejscem pracy; przygotuj zatem listę pytań, które naprawdę Cię interesują, żeby zadać je podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
5. Brak jakiejkolwiek wiedzy na temat firmy, w której ubiegasz się o pracę.

Rozmowa kwalifikacyjna – najważniejsze pytania i odpowiedzi na nie

Oto lista pytań, bez których nie może obejść się żadne spotkanie rekrutacyjne i porady dotyczące najlepszych odpowiedzi na tego typu pytania. Zapoznaj się z nimi i przygotuj własne odpowiedzi, żeby jak najlepiej zaprezentować się podczas rozmowy z pracodawcą.

Kilka słów o sobie na rozmowie rekrutacyjnej

Jeżeli zostaniesz poproszony o to, by powiedzieć kilka słów o sobie, pamiętaj, że jesteś na rozmowie w roli kandydata na stanowisko pracy. Należy zatem opowiadać o rzeczach, które dotyczą doświadczenia zawodowego, umiejętności i Twoich branżowych zainteresowań. Nie warto wspominać o sprawach prywatnych, poglądach na świat lub preferencjach politycznych/religijnych. 

Dlaczego Pan/Pani opuścił poprzednie miejsce pracy?

Jeżeli powód, dla którego musiałeś odejść z poprzedniej pracy, nie jest zbyt przyjemny dla Ciebie, nie musisz o nim opowiadać. Negatywne doświadczenie z byłym pracodawcą może też świadczyć o tobie jako o złym kandydacie na nowe miejsce pracy. Powiedz natomiast, że dążysz do rozwoju, chciałeś zmienić branżę, lub że marzysz o pracy w tej konkretnej firmie, dlatego zdecydowałeś się na zmianę miejsca pracy.

Dlaczego Pan/Pani chce pracować u nas?

Dosyć podchwytliwe pytanie, na które warto się przygotować, żeby dać konkretną i rozbudowaną odpowiedź w czasie spotkania o pracę. Należy być szczerym i wymienić kilka zasadniczych powodów, dla których chcesz pracować w tej firmie. Dla przykładu: 

• firma jest liderem w tej branży – dążysz do pracy z profesjonalistami; 
• wizja i misja firmy jest zgodna z Twoją osobistą – na przykład ruch ekologiczny; 
• uważasz, że możesz wnieść duży wkład w rozwój firmy (jaki?);
• odpowiadasz wszystkim wymaganiom firmy wobec kandydata na miejsce pracy, możesz zatem stać się idealnym pracownikiem w tej firmie; 
• uwielbiasz markę firmy, dlatego praca w niej może stać się dla Ciebie wielkim osiągnięciem;
• chcesz się rozwijać zawodowo i uczyć się u najlepszych, a taką właśnie jest ta firma.