Wielkanoc 2023. Kiedy wypada? Najpopularniejsze zwyczaje w Polsce

Święta wielkanocne są ruchomym świętem, są jednymi z dwóch najbardziej celebrowanych świąt w naszym kraju. Święta wielkanocne są obchodzone z okazji zmartwychwstania Jezusa, po Jego męczeńskiej śmierci na krzyżu. Co roku święta obchodzimy innego dnia, a nawet w inny miesiąc. Termin świąt wielkanocnych w kościele katolickim jest zależny od dnia, kiedy przypada Środa Popielcowa.

Kiedy wypada Wielkanoc 2022?

Święta wielkanocne wypadają zawsze między 22 marca, a 25 kwietnia. Termin Wielkanocy w kościele katolickim jest zależny od Środy Popielcowej. W tym roku Środa Popielcowa wypadała 2 marca, w związku z tym rozpoczęła 40-dniowy Wielki Post, który trwa aż do Wielkiej Soboty i oznacza początek świąt wielkanocnych. W Wielką Sobotę jest czas na święcenie pokarmów w kościele. W związku z powyższym święta wielkanocne 2022, czyli Zmartwychwstanie Jezusa i święto Wielkiej Nocy wypada w tym roku 17 kwietnia. W Poniedziałek Wielkanocny, który w tym roku wypada 18 kwietnia, świętujemy tzw. śmigusa-dyngusa.

Wielkanoc prawosławna 2022

W kościele prawosławnym święta Wielkiej Nocy również są ruchomym świętem. Jednak datę wyznacza się na innej podstawie. Termin świętowania Zmartwychwstania Jezusa wypada w pierwszą niedzielę wiosennej pełni Księżyca. Tak jak w przypadku Wielkanocy obchodzonej w kościele katolickim, termin ten przypada pomiędzy 22 marca, a 25 kwietnia.

Wielkanoc prawosławna, a Wielkanoc katolicka

Święta wielkanocne w obu kościołach są najważniejszym świętem w całym roku liturgicznym. Tradycje i sposób świętowania jest w obydwu odłamach bardzo podobny:

Czytaj więcej artykułów z kategorii "Święta".

Święta wielkanocne 2022 wolne

W kościele katolickim świętowanie Zmartwychwstania trwa, aż 8 dni. Jest to tak zwana oktawa wielkanocna. Jeżeli jednak chodzi o dni ustawowo wolne od pracy to jest to tylko Niedziela i Poniedziałek Wielkanocny, oznacza to że możemy liczyć tylko na dwa dni wolnego, o ile pracujemy również w weekendy. Jeżeli jednak pracujemy tylko w ciągu tygodnia tj. od poniedziałku do piątku — święta wielkanocne wydłużą nasz weekend o jeden dzień.

Święta wielkanocne 2022 w Polsce

Jak większość świąt, tak samo święta wielkanocne wiążą się z wieloma tradycjami i obyczajami. W zależności od regionu Polski, w jakim mieszkamy, obchodzone obyczaje mogą się od siebie różnić. Niektóre z obyczajów niestety zanikają, inne zmieniają swoją formę. Jak każde święta, tak samo święta Wielkanocne są związane ze wzmożonymi wydatkami. Wydatki mogą być związane nie tylko z przyjęciem gości i przygotowaniem śniadania i obiadu wielkanocnego, ale także w niektórych domach do dzieci przychodzi zajączek wielkanocny z prezentami. Dlatego też, jeżeli znajdujesz się w niekomfortowej sytuacji finansowej, która uniemożliwia zorganizowanie świąt marzeń, zapoznaj się z ofertą Szybka Gotówka. Przyjrzymy się teraz najpopularniejszym tradycją w polskich domach:

Weź pożyczkę

Wielkanoc 2022, Niedziela Palmowa

Tydzień przed świętowaniem Zmartwychwstania Jezusa w Polsce jest zwyczaj święcenia palm tzw. Niedziela Palmowa. Kiedyś przed święceniem palm, każdy zajmował się przygotowaniem swojej własnej palemki. Dzisiaj raczej preferujemy kupowanie gotowych. Palmy zazwyczaj posiadają w sobie gałązki wierzby czy bukszpanu. Oprócz tego w palmach możemy znaleźć zioła, piórka i kwiaty. Dawniej wierzono, że święcona palma zapewnia rodzinie szczęście. Żeby było ciekawiej kwiaty, wierzby tzw. kotki połykano. Miało to chronić przed różnymi chorobami.

Wielkanoc 2022, święcenie pokarmów

Jest to tradycja bardzo żywa w Polskich domach. W Wielką Sobotę całe rodziny lub ich reprezentanci wybierają się do kościoła w celu poświęcenia koszyczka tzw. święconki. Święcenie pokarmów ma swoje początki w pogańskich religiach, jednak ten zwyczaj został uświęcony przez kościół. W koszyczku umieszczamy symboliczne ilości pokarmów. Polskie święconki różnią się od siebie znacząco w zależności od regionu kraju. Zazwyczaj jednak znajdziemy w koszyczku jajka, chleb, kiełbasę lub inną wędlinę, sól, baranek (najczęściej jest zrobiony z cukru) i kawałek ciasta.

Wielkanoc 2022, pisanki

Jest to kolejny zwyczaj, o który dbają Polacy. Polega na dekorowaniu jajek na święta. Jest to nie lada zabawa dla najmłodszych członków rodzin. Kto z nas nie pamięta, jak szykował koszyczek wielkanocny i ozdabiał go pisankami. Tradycja ta ma swoje początki w wierzeniach starosłowiańskich. Od kiedy pamiętamy, jajko symbolizowało początek nowego życia i było pośrednikiem między światem istot żywych, a nadprzyrodzonych tj. duchów i bogów. Dzisiaj możemy rozróżnić kilka rodzajów pisanek:

• Kraszanki — takie pisanki występują w okolicy Poznania i miast nadbałtyckich. W całej północnej części Polski. Jajka gotujemy w kolorowym wywarze w celu zabarwienia skorupki jajka. Kiedyś posiłkowano się tylko barwieniem naturalnymi składnikami, np. sok z buraka barwił pisanki na różowo. Dzisiaj mamy w sklepach szereg barwników do kupienia. Osoby zdolniejsze manualnie wydrapywały też na zabarwionym jajku różne wzory i szlaczki.
• Nalepianki — Najczęściej takie pisanki znajdziemy w okolicach Krakowa i Łowicza. Pisanki są ozdobione kolorowymi wycinkami papieru.
• Oklejaki — Najczęściej możemy się z nimi spotkać w województwie mazowieckim. Jajka są oklejane kolorową włóczką.

W dawnej Polsce malowaniem pisanek mogły zajmować się tylko kobiety, co więcej — mężczyznom nie można nawet było wchodzić do pomieszczenia, gdzie odbywało się przygotowywanie pisanek do koszyczka wielkanocnego. Początkowo jajka wielkanocne barwiono tylko na czerwono w związku z legendą o Marii Magdalenie. Legenda mówiła, że jajka, które kupiła Marta Magdalena zaraz po Zmartwychwstaniu Jezusa, zabarwiły się na czerwono. Dzisiaj tradycja tworzenia pisanek jest wciąż żywa, jednak w koszyczkach możemy znaleźć cały wachlarz kolorów i zdobień.

Czytaj również: TOP 10 niedrogich prezentów na Dzień Matki

Wielkanoc 2022, wieszanie Judasza

Jest to zwyczaj praktykowany raczej tylko na Podkarpaciu. Polegał na stworzeniu kukły wykonanej ze słomy. Tradycja nawiązuje do wymierzenia kary dla zdrajcy Jezusa, czyli Judasza. Słomianą kukłę ubraną w podarte kawałki materiału niegdyś wieszano na wieży kościoła, a następnie bito ją kijami. Na samym końcu tak samo, jak przy pożegnaniu Marzanną zimy — podpalano i wrzucano do rzeki.

Wielkanoc 2022, Poniedziałek Wielkanocny

Dla nas dzisiaj Poniedziałek Wielkanocny to nic innego jak śmigus-dyngus. Dawniej były to dwa różne zwyczaje. Śmigus był związany z oblewaniem zimną wodą, które symbolizowało oczyszczenie z zimowego brudu i przygotowanie się na przyjście wiosny. Wierzono również, że dziewczyna, koniecznie panna, która została tego dnia obficie zlana wodą, ma duże szanse na szybkie wyjście za mąż. Dyngus z kolei oznaczał wykupienie od oblania wodą, jeżeli dziewczyna nie chciała zostać tego dnia oblana wodą, musiała sobie wykupić ten przywilej podarunkiem. Zazwyczaj były to pisanki lub inne potrawy z wielkanocnego stołu.

Czytaj również: Ile kosztuje chrzest Polsce?

Wielkanoc 2022, krakowskie zwyczaje

W Krakowie i w okolicach tego miasta możemy się spotkać z tradycjami odpowiednim tylko dla tego regionu. Najczęściej możemy usłyszeć o:

• Pucheroki — jest to zwyczaj obchodzony w okolicach Niedzieli Palmowej. Obyczaj jest związany z występami chłopców w kościele. Dawniej zakazano celebrowania tej tradycji, ze względu na to, że żarty krakowskich żaków był zazwyczaj nie na miejscu. Dlatego też wystąpienia chłopów przeniosły się do podkrakowskich wsi. Zwyczaj ten nie jest już mocno świętowany, jednak w niektórych miejscach możemy jeszcze spotkać barwnie ubranych chłopców w Niedzielę Palmową, np. w Bibicach, którzy śpiewają pieśni i recytują wiersze.
• Rękawka — jest to zwyczaj znany raczej tylko w Krakowie. Nawiązuje do Dziadów Adama Mickiewicza. Zwyczaj jest związany z odpustem obok kościoła w Krakowie na Krzemionkach.

Weź pożyczkę