Zasady „zero waste”. Jak śmiecić mniej, a oszczędzać więcej?

W dzisiejszych czasach coraz częściej słyszymy o potrzebie prowadzenia ekologicznego trybu życia. Polega on przede wszystkim na maksymalnej redukcji produkowanych przez człowieka odpadów. Człowiek w XXI wieku jest konsumentem idealnym, który pod wpływem reklam i działań marketingowych jest skłonny do kupowania niepotrzebnych rzeczy i zużywania większej ilości produktów. Samo pojęcie „zero waste” można przetłumaczyć i zdefiniować jako „brak marnotrawstwa” lub inaczej „życie bez rozrzutności”, „oszczędne gospodarowanie”. Już z samej nazwy wynika, że dzięki takiemu stylowi życia, który ogranicza naszą rozrzutność, możemy nie tylko zadbać o ekologię, ale również zmniejszyć codzienne wydatki i oszczędzać własne pieniądze. 

W naszym artykule przyjrzymy się dokładnie kwestii bycia zero waste, a także najważniejszym zasadom takiego stylu życia. Przeanalizujemy, jak można być zero waste w kuchni, w domu oraz we własnej szafie. Oddzielną część artykułu poświęcimy także kwestii oszczędzania pieniędzy dzięki zmianie dotychczasowego stylu życia na zero waste i rezygnacji z niepotrzebnych zakupów i innych wydatków.

Czytaj więcej artykułów z kategorii "Dom"

Weź pożyczkę

Zero waste – na czym to polega?

Idea zero waste polega przede wszystkim na maksymalnej redukcji odpadów. Oczywiście wszyscy jesteśmy świadomi tego, że niektórych odpadów nie możemy uniknąć, jest to jednak możliwe w przypadku większości z nich. Wystarczy pogłębić swoją wiedzę na temat zero waste, żeby zmniejszyć ilość swoich śmieci o dwa, trzy, a nawet dziesięć razy. Zero waste to nie tylko określone zasady konsumpcyjne, ale styl życia, który polega na ochronie środowiska poprzez koncepcję znaczącej redukcji codziennych odpadów. Nie oznacza to, że prowadzące tego typu styl życia osoby w ogóle nie śmiecą, jednak starają się zmniejszyć ilość śmieci do minimum.

Idea zero waste powstała w wyniku coraz silniejszej degradacji środowiska naturalnego i w ostatnich latach zyskała szczególną popularność. Nie wiąże się ona bowiem z większymi wydatkami, które mogą zredukować ilość odpadów, a wręcz przeciwnie – umożliwia oszczędzanie poprzez zmniejszenie liczby zakupów niepotrzebnych rzeczy, które negatywnie wpływają zarówno na środowisko naturalne, jak i na budżet rodzinny.

Jeżeli nadal nie wiesz, jak stać się zero waste, przeczytaj najważniejsze zasady tego stylu życia, które pomogą ci rozpocząć nowe życie bez rozrzutności, odpadów i niepotrzebnych wydatków.

Czytaj również: Dom energooszczędny – ile kosztuje i czy opłaca się jego budowa?

Najważniejsze zasady bycia zero waste

Zasad, sekretów, trików i lifehacków bycia zero waste jest mnóstwo. Większość z nich każdy z nas może dostosować do własnych potrzeb, przyzwyczajeń i indywidualnych warunków życia. Niemniej jednak cała teoria życia bez marnotrawstwa krąży wokół kilku najważniejszych zasad, kreujących całą koncepcję zero waste. Utrwalone zasady zero waste to tak zwane 5R. Przedstawiamy je poniżej. 

1. „Refuse” – zasada odmawiania

Ta zasada polega na odmawianiu we wszystkim, co nie jest dla nas niezbędne lub wręcz jest nam w ogóle niepotrzebne. Dla przykładu: nie warto brać ulotek i wizytówek na ulicy (numer można wpisać od razu do smartfonu lub znaleźć w internecie), darmowych gazet, których nie zamierzasz czytać, jednorazowych kubków do kawy (gdy możesz wypić ją na miejscu lub zabrać ze sobą własny kubek termiczny). Odmawiaj również, gdy oferują ci słomki i plastikowe jednorazowe opakowania, słowem – wszędzie, gdzie tylko się da.  

Czytaj również: Kredyt na fotowoltaikę – gdzie najlepiej zaciągnąć kredyt na instalację baterii słonecznych?

2. „Reduce” – zasada redukowania

Jeżeli nie chcesz szkodzić środowisku – a jednocześnie chciałbyś zwiększyć budżet rodziny – kontroluj spożywanie wszystkich produktów, szczególnie tych, za które musisz zapłacić, ale nie zapominaj też o darmowych, ogólnodostępnych rzeczach. Nie kupuj zbędnych ubrań, wyłączaj światło i wodę, kiedy ich nie używasz. Kup jedną torebkę ze skóry naturalnej zamiast dziesięciu ze sztucznej, to samo dotyczy obuwia, mebli, a nawet kosmetyków. Kupowanie tańszych rzeczy nie zawsze przynosi oszczędności. Kupuj zatem te produkty, których możesz używać przez dłuższy czas.

3. „Reuse” – zasada ponownego używania rzeczy

Zrezygnuj ze wszystkich możliwych jednorazowych przedmiotów. Wybierając się na kolejny piknik, zainwestuj w plastikowe naczynia i sztućce wielokrotnego użytku, umyj je po imprezie i zachowaj do następnego razu. Nie warto też wydawać pieniędzy na chusteczki. W większości przypadków można zastąpić je ręcznikami, a potem wyprać i wykorzystać powtórnie. To samo dotyczy rzeczy codziennego użytku, odzieży i obuwia – pamiętaj, że zamiast wyrzucać cokolwiek i kupować nowe rzeczy, zawsze możesz dać nowe życie starym przedmiotom. W internecie znajdziesz mnóstwo pomysłów, co zrobić ze starymi paletami, poszewką, starym swetrem czy jak odnowić skórzane buty. Ubrania, których nie możesz już zakładać do pracy, zawsze możesz nosić w domu, a stare wygodne spodnie założyć na piknik czy wyjazd za miasto.  

4. „Recycle” – zasada przetwarzania surowców wtórnych

Pamiętaj, że zasada recyklingu nie dotyczy tylko wielkich przedsiębiorstw i producentów. Każdy z nas jest odpowiedzialny za recykling własnych odpadów. Pamiętaj o tym, żeby segregować śmieci. Wrzucaj baterie i nakrętki do specjalnych woreczków. Wiele sklepów odzieżowych oferuje kupony rabatowe i zniżki za przynoszenie starych używanych rzeczy. Co jeszcze możesz zrobić w tym kierunku? Wspieraj producentów rzeczy z surowców recyklingowych. Zapytaj pracodawcę, jak segreguje śmieci i odpady. Wybieraj salony kosmetyczne i serwisy samochodowe, które poprawnie utylizują wszystkie odpady. Nie bój się pytać o recykling wszędzie, gdzie tylko się da. Każdy z nas może bowiem wnieść swój wkład w ochronę środowiska poprzez stosowanie najprostszych zasad zero waste.

5. „Repair” – zasada naprawiania rzeczy

Jesteśmy pokoleniem, które woli wyrzucić niepotrzebną rzecz i zmienić ją na nową. Mamy wszystko w zasięgu ręki, a ponadto dysponujemy możliwościami i zasobami, dzięki którym możemy kupić, co tylko chcemy. Niemniej jednak warto świadomie podejść do kwestii kupowania rzeczy nowych w zastępstwie zepsutych. Naprawiając elektronikę, odzież, meble, a nawet zabawki dziecięce, w znacznym stopniu redukujemy odpady, ratując przy tym budżet domowy. Wyobraź sobie tylko, że zaoszczędzone środki możesz wydać na nową podróż lub wymarzone szkolenie. Najważniejsza reguła – naprawiaj wszystko, co da się naprawić. Jeżeli zaś nie można czegoś naprawić – patrz punkt 3 (staraj się użyć rzeczy ponownie w innym celu). Jeżeli i to się nie uda, czytaj punkt 4 (utylizuj rzeczy poprawnie). 

Zero waste – wyżywienie

Prawda jest taka, że najwięcej marnotrawstwa można obserwować w kuchni. Według ostatnich danych statystycznych przeciętna polska rodzina wyrzuca około 10-20% zakupionych produktów żywnościowych. Bardzo często robimy to nieświadomie – kupujemy bowiem za dużo owoców lub mleka, przyrządzamy zbyt duże porcje, zostawiamy jogurt na stole, zamiast włożyć go do lodówki, zapominamy o chlebie czy serze. Corocznie Polska wyrzuca ponad 9 ton żywności, a przecież każdy z nas może zrezygnować z zakupu zbędnej paczki mleka czy zdecydować się na mniejsze opakowanie jogurtu. Trzymaj się tych prostych zasad, żeby uratować planetę, własny portfel, a być może nawet sylwetkę: 

• wybierając się do sklepu, twórz listy produktów;
• nie kupuj więcej niż potrzebujesz;
• nie kupuj produktów szybko psujących się w dużej ilości (nawet jeżeli jest promocja); 
• nie kupuj produktów, których termin ważności kończy się jutro (najprawdopodobniej i tak wyrzucisz je do kosza);
• zamawiaj mniejsze porcje w restauracjach; 
• nie nakładaj za dużo na talerz – lepiej dołożyć kilka razy, jeżeli będziesz chciał, niż wyrzucić to, co zostanie na talerzu;
• nie korzystaj z rzeczy jednorazowych – papierowe ręczniki zmień na zwykłe, a chusteczki na wielorazowe, po wypraniu będziesz mógł z nich korzystać powtórnie. 

Zero waste - dom

Przestrzeganie zasad zero waste w domu jest szczególnie ważne. To tam możemy tak naprawdę najbardziej zredukować nasze odpady, a także zaoszczędzić najwięcej środków. Na czym polega zero waste w domu? To bardzo proste! Przede wszystkim oszczędzaj wodę i prąd – wyłączaj światło i wodę zawsze, kiedy ich nie potrzebujesz (nie zmywasz naczyń, nie bierzesz prysznica), a wychodząc z domu, sprawdzaj żarówki. 

Nie wyrzucaj starych mebli – odrestauruj je. Po pierwsze to będzie znacznie mniej kosztować, a po drugie możesz w ten sposób zachować wiele rodzinnych pamiątek, po trzecie zaś zyskasz w swoim mieszkaniu unikatowe rzeczy, których nikt więcej nie ma.

Kolejnym aspektem zero waste w domu jest sprzęt elektroniczny. Zasada jest następująca: naprawiaj wszystko, co tylko się da. Jeżeli chcesz coś wymienić na nowszy model, to sprzedaj starą elektronikę, zamiast ją wyrzucać. Jeżeli czegoś naprawić się nie da – dowiedz się, jak daną rzecz poprawnie zutylizować zamiast wyrzucać do śmietnika.

Zero waste – moda

Wiele osób zastanawia się, czy można być zero waste, a jednocześnie modnie się ubierać. Wydaje się to niezwykle trudne, szczególnie ze względu na szybko zmieniające się trendy modowe. Oto kilka zasad, dzięki którym ani twoja szafa, ani portfel nigdy nie będą puste, a jednocześnie staniesz się prawdziwą osobą zero waste: 

• Rób wszystko, żeby dać nowe życie starym rzeczom ze swojej garderoby – wiedziałeś, że ze spodni dżinsowych można zrobić idealne szorty, a z bluzki top? Ze spódnicy maxi można uszyć sukienkę mini. Eksperymentuj i szukaj inspiracji w internecie. 
• Odzież, której nie możesz nosić, bo jest ci za mała lub za duża, oddawaj znajomym, sprzedawaj czy wymieniaj, ale nigdy nie wyrzucaj. Pamiętaj, że to, co jest niepotrzebne tobie, zawsze może się przydać komuś innemu.
• Rób zakupy w sklepach typu second-hand, bardzo często można tam znaleźć prawdziwe perełki modowe w śmiesznej cenie. 
• Naprawiaj odzież i obuwie – pamiętaj, że zamek błyskawiczny zawsze można wymienić na nowy, a zniszczone obcasy odrestaurować. 
• Jeżeli kupujesz nowe rzeczy, to decyduj się na ubrania wysokiej jakości, z bazowych kolekcji. Takie ubrania można nosić przez dłuższy czas, a poza tym bazowe ubrania nigdy nie przestają być modne.

Zero waste sposobem na oszczędzanie pieniędzy 

Ja już wspomnieliśmy wcześniej – zero waste to nie tylko sposób na ochronę środowiska naturalnego, ale również możliwość zaoszczędzenia dodatkowej kasy. Poniżej przedstawiamy tylko nieliczne ze wszystkich możliwych przykładów; z obliczaniem kwoty, którą można zaoszczędzić, stosując najprostsze zasady zero waste.

1. Nie kupujemy torebek plastikowych. Przeciętna rodzina kupuje podczas zakupów około 25 siateczek miesięcznie. Cena jednej siateczki to 0,50 złotych. Otóż w ciągu miesiąca oszczędzamy co najmniej 14,50 złotych. 
2. Rezygnujemy z zakupu papierowych ręczników i chusteczek. Na tego typu towary w ciągu miesiąca możemy wydać od 20 do 50 złotych. 
3. Robimy zakupy w second-handach, gdzie te same ubrania, co w zwykłych sklepach, są tańsze o co najmniej 80%. Zakładając, że przeciętny Polak co miesiąc wydaje 500 złotych na ubrania, możemy w ten sposób zaoszczędzić nawet 450 złotych miesięcznie.
4. Naprawiamy elektronikę. Załóżmy, że zepsuł się nam odkurzacz. Cena nowego odkurzacza to średnio 500-900 złotych. Naprawa będzie nas kosztować ok. 100 złotych. W ten sposób oszczędzamy średnio 600 złotych miesięcznie. 
5. Sprzedajemy niepotrzebne rzeczy w internecie – można na tym zarobić od 100-200 złotych miesięcznie, a nawet więcej, w zależności od tego, co dokładnie sprzedajemy (elektronikę, meble, odzież etc.).
6. Korzystamy z kodów rabatowych, które oferują poszczególne sklepy odzieżowe za przynoszenie używanych rzeczy do recyklingu – oszczędzamy dodatkowe 50 złotych miesięcznie. 
7. Niektóre kafeterie obniżają cenę napojów o 1 złoty za własny kubek. Zakładając, że miesięcznie kupujemy co najmniej 30 kaw, mamy w ten sposób 30 złotych oszczędności. 
8. Wyłączamy wodę i prąd, oszczędzając w ten sposób 20% na rachunkach. Miesięcznie wychodzi nam 60 złotych oszczędności lub więcej.

To tylko niektóre sposoby zero waste, które pomagają zaoszczędzić pieniądze. Według powyższych wyliczeń przeciętna polska rodzina może w ten sposób zaoszczędzić nawet 1400 złotych miesięcznie. W perspektywie roku ta kwota znacznie się powiększa i wychodzi nam 16 800 złotych. Może zatem rzeczywiście warto stać się zero waste? Nie tylko z myślą o ochronie środowiska, ale też z troski o zasobność własnego portfela.

Weź pożyczkę