Praca za granicą - najlepsze oferty dla Polaków

Często słyszymy o poprawie sytuacji gospodarczej Polski, o tym, że wzrosły ostatnio zarobki, a z kraju rozwijającego już niebawem awansujemy na pozycję kraju rozwiniętego. Wciąż jednak jest ogromna część społeczeństwa, która ledwo wiąże koniec z końcem. Pracują za najniższą krajową, która obecnie wynosi 2100 zł brutto (ok. 1530 zł netto). Nawet przy założeniu, że w rodzinie jest tylko jedno dziecko, takie dwie wypłaty w miesiącu to z pewnością nie jest szczyt marzeń.

To kwota, za którą ciężko przeżyć miesiąc, zakładając, że każdy ma przecież zobowiązania do opłacenia. Mało tego, w wielu miejscach naszego kraju trudno jest o jakąkolwiek stałą pracę, nawet za wspomnianą płacę minimalną. I dlatego też wiele osób decyduje się na wyjazd do pracy za granicą, mają po prostu dosyć takiego życia. Ale do takiego kroku należy się gruntownie przygotować, zorientować się, gdzie warto pracować i jakie są nasze prawa na obczyźnie. Wyjazd w ciemno to najgorsza opcja.

Chcesz się dowiedzieć gdzie i w jaki sposób zarobić więcej, jakie są obowiązki Twojego pracodawcy oraz które zawody są obecnie najbardziej poszukiwane? Czytaj też inne przydatne artykuły o pracy i zarobkach.

Sposoby na znalezienie pracy za granicą

Pracy za granicą można szukać na kilka sposobów:

1. Ogłoszenia w prasie i na stronach internetowych. Można szukać ofert pracy bezpośrednio już na zagranicznych stronach, o ile ktoś zna język obcy w stopniu przynajmniej komunikatywnym. Ale są też polskie portale z ogłoszeniami o pracy, w tym również za granicą. Można je  znaleźć na gratka.pl, olx.pl czy na giełdzie pracy pracuj.pl albo na stronach nastawionych zupełnie na oferty z innych krajów, np. jobs.pl.
2. Znajomi i rodzina. Często wystarczy rozpuścić informację o chęci podjęcia pracy za granicą i szybko okazuje się, że mamy w swoim otoczeniu kogoś, kto może polecić swojego wcześniejszego lub nawet obecnego pracodawcę. Kogoś, dla kogo praca w Holandii lub innym państwie nie ma tajemnic. To doskonały kanał zdobywania takich informacji, ponieważ oferta pracy jest już wypróbowana i pewna. A dodatkowo, można zyskać parę przydatnych rad.
3. Agencje pośrednictwa pracy. To firmy wyspecjalizowane w łączeniu pracodawców i osób poszukujących pracy poza granicami kraju. Zaletą takiej formy poszukiwania pracy jest możliwość dopasowania zajęcia do swoich kompetencji i fakt, że wszystkie warunki oferowane przez firmę są znane. Wadą jest późniejsze pomniejszenie wynagrodzenia o prowizję na rzecz agencji pracy.  

To trzy główne i powszechnie stosowane sposoby. Można jeszcze postawić na wyjazd w ciemno. Problem w tym, że trzeba krążyć wtedy po mieście i pytać o pracę. To oczywiście jest wykonalne, bo ktoś w końcu wskaże odpowiednie miejsce, ale konieczna jest do tego znajomość języka. Istnieje też ryzyko, że ciągu pierwszych dni nic się nie znajdzie, a koszty noclegu trzeba będzie ponieść. I na koniec, takie spontaniczne szukanie pracy z granicą może skończyć się jakąś nieprzyjemną przygodą. Zdecydowanie jest to metoda, której nie warto polecać.

Na co zwrócić uwagę szukając zagranicznego pracodawcy?

Decyzja o pracy w Niemczech lub w innym państwie nie powinna być pochopna i lekkomyślna. Trzeba pamiętać, że wyjeżdżając poza granice swojego kraju nie funkcjonujemy w przestrzeni społecznej identycznie jak u siebie w kraju, nie działają tam standardowe ubezpieczenia, inne są przepisy, obyczaje itd. Nie chodzi rzecz jasna, żeby straszyć, ale ważne, by wszystkiego dopilnować i być ostrożnym. A zacząć należy od czujności przy szukaniu pracy za granicą. Spontaniczne reagowanie na ogłoszenie typu „praca w Holandii od zaraz”, pakowanie walizki i nagły wyjazd to najgorsza decyzja.

Oczywiście większość zagranicznych pracodawców to uczciwe firmy, które po prostu potrzebują rąk do pracy. W krajach zachodnioeuropejskich i skandynawskich jest sporo prac, których mieszkańcy tych krajów nie chcą wykonywać albo żądają zbyt dużych wynagrodzeń. Ściągnięcie pracowników z kraju, w którym koszty pracy są niższe to idealne wyjście. Można im płacić mniej niż swoim, ale i tak więcej, niż zarobiliby w swoim kraju. Tak działa większość, ale na tym rynku można znaleźć też oszustów, a nawet całe mafie, które handlują ludźmi.

Czytaj również: TOP najlepiej płatnych zawodów w Polsce

Dlatego też należy sprawdzić swojego potencjalnego pracodawcę. Czy firma rzeczywiście istnieje, jakie są o niej opinie w internecie oraz czy działa legalnie. Dziś jest to o wiele prostsze, bowiem wszystkie poważne firmy, które nie mają nic do ukrycia, eksponują swoje dane na stronach internetowych. Sprawdzić należy także wspomnianego wcześniej polskiego pośrednika, o ile z takiego zamierzamy skorzystać. Firmy tego typu, czyli agencje pracy działające legalnie muszą być zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Agencji zatrudnienia. Rejestr jest ogólnodostępny, a sprawdzenie pośrednictwa darmowe.

Korzystając z polskiej agencji pośredniczącej, trzeba pamiętać, że przed wyjazdem powinno dojść do spotkania lub innej formy przekazania umowy. Należy ją oczywiście przeczytać przed podpisaniem, a wszelkie zapisy budzące wątpliwość, wyjaśnić. Jeśli pośrednik zażąda uiszczenia jakichkolwiek opłat, należy żądać określenia celu tej płatności i pokwitowania.

Gdzie pracują rodacy za granicą - najpopularniejsze branże

Pracę za granicą można podzielić zasadniczo na dwa rodzaje. Jedni z nas decydują się przenieść swoją ścieżkę kariery do innego kraju i wtedy szukają pracy zgodnej z wykonywanym zawodem czy wykształceniem. Inni z kolei szukają prostych zajęć, nie wymagających żadnych szczególnych kompetencji ani umiejętności, czasem wręcz pracy za granicą bez znajomości języka. Można też te nasze zagraniczne kariery zawodowe podzielić na pracę stałą i pracę tymczasową, głównie chodzi tu o pracę wakacyjną przy zbiorach. A w jakich branżach najczęściej pracujemy poza granicami Polski?

• Rolnictwo. To od lat pozycja numer jeden, czyli branża, która przyjmuje Polaków do pracy przy wspomnianych wcześniej zbiorach sezonowych. Rąk do pracy potrzebują gospodarstwa uprawiające warzywa, owoce oraz kwiaty, przy czym głównie są to podmioty produkujące je na skalę przemysłową. Praca nieskomplikowana, więc przyciąga wielu chętnych. Ale uwaga, to zajęcie dla sprawnych fizycznie, bowiem stawki są godzinowe. Najlepiej zarabiają ci, którzy pracują po 12 i więcej godzin, a to wymaga sporej kondycji. Dla większości Polaków jest to praca sezonowa.
• Gastronomia. To popularna branża, zwłaszcza wśród młodych. Branża skupia się rzecz jasna w większych miastach oraz miejscach, gdzie znajdują się znane atrakcje turystyczne. Gastronomia to również częsty cel pracy sezonowej dla studentów, którzy przez trzy miesiące zarabiają tu na swoje późniejsze utrzymanie w kolejnych semestrach.
• Budownictwo. To również jedna z popularniejszych branż, w której Polacy podejmują pracę. Mało tego, są tu często cenionymi fachowcami. Tu jednak trzeba już mieć jakieś kwalifikacje. Oczywiście robotnicy najniższego szczebla muszą mieć jedynie jakieś doświadczenie w budowlance, ale już stanowiska wyższe wymagają wykształcenia technicznego.
• Usługi rzemieślnicze. W krajach zachodnich i skandynawskich jest spory popyt na tzw. ”fachowców”, czyli na hydraulików, ślusarzy, mechaników, krawców itd. Osoby z fachem w ręku mają szansę na naprawdę wysokie zarobki, dlatego nasi rodacy chętnie się tu zatrudniają.
• Handel. To dość obszerna, w której znajdują zatrudnienie zarówno pracownicy sezonowi, jak i ci pragnący zostać na dłuższy czas. W handlu można znaleźć pracę w obsłudze towarowej marketu, ekspedientki na kasie, zajęcie przy przeładunku towaru czy obsłudze magazynu na hurtowni.
• Opieka medyczna. W tej dziedzinie najwięcej jest pracy za granicą dla kobiet. To zatrudnienie w roli pielęgniarki, ale też opiekunki osoby starszej. Pielęgniarki muszą oczywiście udokumentować swoje kompetencje i prawo do wykonywania zawodu, natomiast do roli opiekuna wystarczy odpowiedni charakter i dobre podejście do podopiecznego.
• IT. Szeroko pojęta strefa informatyki, teleinformatyki, programowania itd. Tu coraz więcej rodaków znajduje zatrudnienie, tym bardziej, że fachowców czekają naprawdę lukratywne posady z dużo większym wynagrodzeniem niż w Polsce.

Czytaj również: Płaca minimalna i średnia krajowa 2022 w Polsce

W jakich krajach pracujemy najczęściej

 Według danych GUS z końca 2016 roku, poza granicami Polski pracowało około 2,5 mln naszych rodaków, przy czy wiadomo, że ujęto tu wyłącznie wyjazdy legalne. Ciekawostką jest, że aż 80% tych osób przebywa zarobkowo za granicą ponad 12 miesięcy, więc większość z nich podejmuje jednak pracę stałą. Szacuje się, że nadal co roku pracę poza granicami naszego państwa rozważa około 15% osób w wieku produkcyjnych, a największy odsetek to ludzie do 34 roku życia.

Zdecydowana większość za swój cel obrała państwa europejskie, to aż 2,2 mln osób. Wciąż najpopularniejszym kierunkiem są od lat nasi zachodni sąsiedzi czyli Niemcy, gdzie pracę podjęło ponad 700 tys. rodaków. Podobną popularnością cieszyła się też Wielka Brytania, jednak niepewność zmian, jakie tam zajdą w kwestii pracy dla imigrantów po Brexicie sprawia, że ten kierunek jest coraz mniej oblegany. I dziś to Niemcy stają się głównym kierunkiem zarobkowym dla Polaków, także ze względu na najmniejszą odległość.

Na kolejnej pozycji w rankingu znajduje się Holandia, gdzie zatrudnienie znalazło około 115 tys. polskich pracowników. Dalej są: Irlandia, Włochy, Norwegia, Belgia, Dania, Szwecja, Austria i Francja. Ta popularność ulega jednak często pewnemu rozbiciu pod kątem konkretnych zawodów. Np. wśród lekarzy podejmujących pracę za granicą liderem jest Austria, która chętnie przyjmuje naszych medyków i daje im zarobki na bardzo wysokim poziomie. Zmienił się także profil niemieckich zatrudnień, tam poza zbiorami sezonowymi najczęściej pracę znajdują hydraulicy, dekarze, cieśle, mechanicy, czyli fachowcy w zawodach rzemieślniczych i wąskich specjalizacjach budowlanych. Do Wielkiej Brytanii najwięcej jest wyjazdów do pracy bez języka i niewymagającej żadnych kwalifikacji.

Informacje o obecnych zarobkach za granicą

Oczywiście najważniejszym kryterium, którym kierujemy się przy wyborze kraju docelowego, są zarobki. Trudno je jednak rozpatrywać w sposób całkowicie oderwany od kontekstu zawodów, jakie podejmujemy w danych krajach, bo wtedy np. Austria byłaby na prowadzeniu, gdyż zatrudnia głównie lekarzy. Ważny jest więc również stosunek tych zarobków do ilości zatrudnianych Polaków i liczby fachów, w których mają szansę pracować. Przyjrzyjmy się trzem krajom, które są obecnie najczęściej wybierane przez rodaków pragnących zwiększyć swoje dochody, tj. Niemcy, Wielką Brytanię i Norwegię. Jakie są tamtejsze możliwości zarobkowe?

To rzecz jasna dane dość ogólne i uśrednione, ponieważ wynagrodzenia różnią cię pomiędzy branżami, są zależne od stanowiska, kwalifikacji czy stopnia trudności wymaganych czynności zawodowych. Widać jednak wyraźnie, że wszędzie jest zapotrzebowanie na fachowców w wąskich specjalizacjach. W każdym z wymienionych krajów jest praca dla spawacza, w większości też znajdzie pracę kierowca zawodowy.

Zasiłki - warto wiedzieć, co nam przysługuje

Podejmując pracę w kraju należącym do Unii Europejskiej, należy pamiętać, że w kwestii ubezpieczenia zdrowotnego oraz wszelkich świadczeń socjalnych i innych możliwości uzyskania pomocy, musimy być traktowani na równi z obywatelami tego państwa. To oznacza, że warto wiedzieć jakie zasiłki można tam uzyskiwać, o ile zajdzie taka potrzeba, ale też do jakich formalności czy opłat jesteśmy zobowiązani.

Zasiłek dla bezrobotnych. Przy założeniu, że chcemy pracować za granicą dłużej niż tylko przez wakacje, można przypuszczać, że zdarzą się różne sytuacje. Jedną z możliwych opcji jest utrata pracy. Nie należy wtedy załamywać rąk, bowiem w każdym państwie UE przysługuje nam zasiłek dla bezrobotnych, oczywiście po spełnieniu określonych warunków.

Dodatkowo, w każdym z tych krajów funkcjonuje system pomocowy dla rodzin. Dzięki temu Polakom, którzy sprowadzają za granicę swoją rodzinę bądź zakładają ją tam na miejscu, przysługują zasiłki na dzieci. W każdym z opisywanych krajów są one inne, ale też zawsze wyższe od polskich świadczeń. Jedno, o czym warto pamiętać, to nie dublowanie tych świadczeń z tymi, które przysługują w Polsce, czyli np. z 500+. W obrębie Unii Europejskiej takie dane są weryfikowane, a przepływ informacji jest dość dobry, więc prędzej czy później rodzimy urząd nakaże zwrot nienależnie pobranych środków. Prawo zakłada, że obywatelom unii przysługują świadczenia oferowane przez kraj, w którym mieszka z dzieckiem, ale tylko tam. Za ten okres polskie świadczenia nie mogą być pobierane. Podobna sytuacja jest w przypadku rodziców rozwiedzionych lub mieszkających w różnych krajach. Świadczenia można pobierać tam, gdzie przebywają dzieci.

Przygotowania do pracy za granicą

Kiedy już decyzja podjęta, znany jest cel wyjazdu zarobkowego i charakter pracy, przyszedł czas na przygotowania. Na początek należy pozałatwiać wszystkie konieczne sprawy w Polsce. Oczywiście warianty wyjazdów są różne, czasem zostawiamy kogoś bliskiego w kraju, a czasami zabieramy rodzinę ze sobą. Tak czy inaczej, aby nic nie przeoczyć, warto zadbać o swoje sprawy w Polsce:

• Zobowiązania. Opłacenie podatków, danin, rat. Można dokonać wpłat z wyprzedzeniem albo ustawić sobie na koncie zlecenie stałe bądź z przyszłą datą.
• Mienie. Przyda się też ktoś, kto przez ten czas będzie doglądał domu czy mieszkania oraz innych składników majątku.
• Niezakończone sprawy. Warto zastanowić się czy nie trzeba sporządzić pełnomocnictwa dla kogoś bliskiego, aby mógł w razie czego nas reprezentować w kwestiach urzędowych. Takie pełnomocnictwo najlepiej uzyskać w formie notarialnej.
• Zdrowie. Jeśli mowa o krajach unijnych to żadne szczepienia nie będą potrzebne, ale przyda się przed wyjazdem wizyta kontrolna u lekarza rodzinnego, podstawowe badania czy uzupełnienie leków w przypadku posiadanych chorób przewlekłych.
• Bezpieczeństwo. To niezwykle ważna, a czasami pomijana kwestia. Przed wyjazdem należy zadbać o to, by zaufana osoba stała się na czas pracy za granicą powiernikiem dokumentów i informacji. Powinna dostać kopie wcześniej wspomnianych dokumentów oraz pełne informacje dotyczące nazwy i adresu pracodawcy, u którego zamierzamy podjąć pracę. Można zostawić też kopię umowy, jeśli była zawierana z polskim pośrednikiem. Koniecznie trzeba też umówić się z tą osobą na określoną częstotliwość kontaktów telefoniczny oraz umówiony tekst, który będzie oznaczał, że znaleźliśmy się w niebezpieczeństwie. To może wydawać się śmieszne, ale w sytuacji zagrożenia, kiedy jednak padniemy ofiarą przestępców, takie ustalenia mogą się okazać zbawienne. To może być jedyna szansa uzyskania pomocy z kraju.

Dodatkowo, jeszcze przed wyjazdem, trzeba zadbać o warunki swojego pobytu w kraju docelowym:

• Mieszkanie. W niektórych przypadkach lokum zapewnia pracodawca i jeśli mamy to zawarte w umowie, to kwestia dachu nad głową rozwiązana. Gorzej, jeśli trzeba o to zadbać samodzielnie. Warto zrobić to przed wyjazdem, korzystając z ogłoszeń w internecie i ewentualnej pomocy kogoś, kto zna język obcy. Jeśli kwatera okaże się nietrafiona, zawsze można potem poszukać czegoś innego, ale nie skażemy się na błądzenie po okolicy i paniczne poszukiwanie pokoju przed zmrokiem.
• Rozeznanie okolicy. W dobie internetu można to wszystko zrobić w drodze albo już na miejscu, ale większy komfort psychiczny daje wcześniej zdobyta wiedza o okolicy. Można sprawdzić w sieci, gdzie są w pobliżu miejsca pracy, sklepy, restauracje, apteki, pomoc medyczna, ale też ciekawe miejsca i atrakcje. Warto także wydrukować sobie informacje o komunikacji miejskiej.
• Dokumenty. To ważna kwestia. Trzeba starannie przygotować teczkę, w której będą wszelkie wymagane dokumenty dotyczące posiadanych kwalifikacji. Najważniejsze są te, które uprawniają do wykonywania zawodu, ale też zaświadczenia potwierdzające dotychczasowe doświadczenie zawodowe. Poza tym rzecz jasna dowód i prawo jazdy, o ile jest. Każdy z tych dokumentów warto też skserować, aby w razie możliwości wręczyć jedynie kopie, a oryginały dać do wglądu.
• Ubezpieczenie. Zwykle żałujemy pieniędzy na ten cel, a to poważny błąd. Oczywiście, w przypadku legalnej pracy i pobytu za granicą, każdy jest objęty podstawowym ubezpieczeniem i opieką zdrowotną, ale warto wykupić dodatkową polisę od nieszczęśliwych wypadków. Należy pamiętać, że ta posiadana w kraju zwykle nie obejmuje pracy poza Polską.
• Gotówka. Pieniądze trzeba mieć ze sobą i już. Na podróż, na nieprzewidziane zdarzenia w drodze oraz na pierwsze dni poza granicami kraju. Nie zawsze pracodawcy są skłonni wypłacić zaliczkę i nie mają nigdy takiego obowiązku. Trzeba więc liczyć się z tym, że przy systemie wypłat tygodniowych, trzeba przeżyć pierwszy tydzień za swoje środki.

Gdzie szukać pomocy w razie problemów?

Wyjazd za granicę do pracy czy też o charakterze turystycznym, zawsze niesie ze sobą określone zagrożenia. Pomimo starań, może się jednak okazać, że staniemy się ofiarą nieuczciwej działalności biura pracy bądź już samego pracodawcy. Co prawda, są to incydenty, ale jednak wciąż zdarzają się takie przypadki.

Oprócz tego, można z własnej winy wejść w konflikt z prawem lub stać się ofiarą przestępstwa niezwiązanego z pracą. Przecież poza czynnościami zawodowymi dysponujemy swoim czasem wolny, a nie każdy spędza go na czytaniu książek, to normalne. Można też przypadkiem ulec jakiemuś wypadkowi czy choćby lekkiemu urazowi.

W takich okolicznościach, zawsze trzeba pamiętać, że mamy prawo do pomocy. Mamy też swoje niezbywalne prawo do nienaruszalności cielesnej, wolności oraz samodzielnego rozporządzania posiadanym mieniem. Nikt też nie ma prawa odebrać nam dokumentów.

W skrajnych sytuacjach, kiedy nie możemy sami szukać pomocy, należy skorzystać ze swojego kontaktu bezpieczeństwa w Polsce i poczekać na działania tej osoby. Natomiast w każdym innym przypadku pamiętajmy, że w mamy prawo do pomocy ze strony odpowiednich służb i organów ścigania.

• Policja. Tam przede wszystkim należy się udać albo zadzwonić i poinformować o zajściu. w wyniku którego jesteśmy poszkodowani lub podejrzani i aresztowani. Co ważne, zagraniczna policja ma obowiązek powiadomić o takim zdarzeniu polski konsulat, a w razie przydzielić także adwokata i tłumacza.
• Telefon 112. Warto wiedzieć, że to telefon alarmowy, który działa na terenie całej Unii Europejskiej. Dzięki temu rozmowę ściągnie najbliższa komórka operacyjna i wezwane zostaną odpowiednie służby. Telefon alarmowy można wybrać również z telefonu bez karty sim czy środków na karcie.
• Konsulat. To placówka dyplomatyczna, której zadaniem jest ochrona i pomaganie obywatelom polskim przebywającym na terenie danego kraju. Konsul i jego pracownicy mają odpowiednie kompetencje, aby dbać o traktowanie obywateli Polski na równi z rodzimymi mieszkańcami kraju. Może zorganizować kontakt ze związkami zawodowymi, tamtejszą inspekcją pracy i innymi instytucjami, do których należy zgłaszać problemy z pracodawcą. Może też umożliwić kontakt z rodziną. W uzasadnionych przypadkach można liczyć a pomoc tłumacza, wydanie paszportu tymczasowego oraz udzielenie zwrotnej pomocy finansowej, która pozwoli na szczęśliwy powrót do domu.
• Organizacje i fundacje. W sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że jednak mamy do czynienia z przestępcami, którzy pod przykrywką pośrednictwa pracy prowadzą nielegalny handel ludźmi bądź zbliżoną do tego działalność, można zwrócić się o pomoc do działających w Polsce organizacji pomocnych w takich przypadkach. Kontakt do nich warto też zostawić osobie, która będzie wtajemniczona w szczegóły naszego wyjazdu i w razie czego zostanie zawiadomiona o kłopotach. W Polsce działają m.in.: La Strada, Solvit, Fundacja Pomocy Wzajemna Barka, Zielona Linia Powroty oraz Krajowe Centrum Interwencyjno-Konsultacyjne dla Ofiar Handlu Ludźmi.

Wyjazd do pracy zagranicą to poważny krok życiowy, ale wiele osób dzięki temu znacznie poprawiło swój standard życia. Czasem warto podjąć odważną decyzję i przestać żyć z miesiąca na miesiąc, martwiąc się jedynie o przeżycia za marne grosze. Wysokie zarobki dają komfort psychiczny, pozwalają rozwijać się i realizować marzenia, a także budować oszczędności. I tak długo, jak długo zarobki w naszym kraju będą niskie, Polacy będą wyjeżdżać do pracy za granicę. Ważne jednak, aby zadbać o minimalizację ryzyka i podejmować pracę w firmach które nie tylko dobrze płacą, ale też działają legalnie i profesjonalnie.